Miếu Bà Tam Thượng Linh Từ – Trải qua bom đạn vẫn Sáng ngời linh khí
Miếu Bà Tam Thượng Linh Từ là một di tích lịch sử – văn hóa có ý nghĩa quan trọng ở tỉnh Quảng Bình. Ngôi miếu tọa lạc tại xã Tiến Hóa; huyện Tuyên Hóa; cách thành phố Đồng Hới khoảng 70 km về phía Tây Bắc.
Tương truyền, miếu được xây dựng vào đầu thế kỷ 16 để thờ phụng Bà Chúa xứ Nguyễn Kim và Nguyễn Uông. Bà Chúa xứ Nguyễn Kim là vợ của chúa Nguyễn Hoàng, người có công khai phá vùng đất Quảng Bình. Bà đã có nhiều công lao trong việc giúp chồng xây dựng và phát triển vùng đất này.
Miếu Bà – Đền Tam Thượng Linh Từ được xây dựng theo lối kiến trúc cổ truyền của người Việt. Ngôi miếu gồm có ba tòa chính: tiền đường, trung đường và hậu cung. Tiền đường là nơi thờ các vị thần linh; trung đường là nơi thờ Bà Chúa xứ và Nguyễn Uông, hậu cung là nơi thờ các vị tiên.
Hai cuộc kháng chiến trường kỳ của dân tộc đã khiến cho nhiều đền đài thánh tích bị hoang phế; trong đó có Miếu Bà ở xã Tiến Hóa, huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình.
Trong chiến tranh chống Mỹ; vùng đất Quảng Bình là “tọa độ lửa”; nhiều nơi bị bom đạn Mỹ san phẳng, nhà cửa, phố xá, làng mạc bị tàn phá nặng nề. Miếu Bà cũng bị bom đạn và thời gian vùi lấp; đến mức nhiều người trong làng cũng không còn biết đến.
Sau ngày đất nước thống nhất, đi trên đất Quảng Bình; người ta bắt gặp hố bom nhiều hơn nhà cửa. Mãi đến cuối năm 2015, một số con em trong làng “thoát ly” làm cán bộ ở một số ngành Trung ương; qua tìm hiểu sử liệu; biết quê hương có miếu thiêng nên đã tập hợp nhau; vận động thêm các nhà hảo tâm và bà con trong làng chung sức phục dựng lại miếu.
Dưới sự chung tay góp sức của nhiều người; Miếu Bà đã được phục dựng lại với diện tích xây dựng gần 900m2, lớn hơn nhiều so với nền miếu cũ. Đặc biệt; người trong làng còn tìm thấy và thỉnh về đặt tại miếu một nhũ đá hình tiên ông.
Từ ngày khánh thành; Miếu Bà luôn khói hương nghi ngút. Không chỉ người trong làng mà khách thập phương nghe tiếng cũng tìm đến, như tìm về một chốn linh thiêng.
Ngôi miếu được trùng tu; tôn tạo nhiều lần trong lịch sử. Lần trùng tu gần đây nhất được thực hiện từ năm 2014 đến năm 2016. Sau khi trùng tu; ngôi miếu được xây dựng khang trang; bề thế hơn; trở thành một địa điểm du lịch Quảng Bình về tín ngưỡng tâm linh nổi tiếng của tỉnh.
Miếu Bà – Đền Tam Thượng không chỉ là một di tích lịch sử – văn hóa quan trọng, mà còn là một địa điểm sinh hoạt văn hóa tâm linh của người dân địa phương. Hàng năm; vào dịp lễ hội, nơi đây thu hút đông đảo du khách thập phương đến tham quan; chiêm bái.
Miếu Bà – Đền Tam Thượng Quảng Bình có gì?
Miếu Bà – Đền Tam Thượng là một điểm đến tìm hiểu lịch sử – văn hóa ở Quảng Bình. Ngôi miếu có địa thế phong thủy tuyệt đẹp tựa lưng vào núi mặt hướng Đông Bắc.
Kiến trúc Miếu Bà – Đền Tam Thượng
Miếu Bà – Đền Tam Thượng được xây dựng theo lối kiến trúc cổ truyền của người Việt. Ngôi miếu gồm có ba tòa chính: tiền đường, trung đường và hậu cung.
Tiền đường là nơi thờ các vị thần linh; trung đường là nơi thờ Bà Chúa xứ và Nguyễn Uông, hậu cung là nơi thờ các vị tiên.
Tiền đường được xây dựng theo kiểu chữ Đinh; gồm ba gian, hai chái. Trung đường được xây dựng theo kiểu chữ Nhị; gồm hai gian, một chái. Hậu cung được xây dựng theo kiểu chữ Đinh, gồm ba gian, hai chái.
Toàn bộ ngôi miếu được xây dựng bằng gỗ lim quý hiếm; chạm khắc tinh xảo. Mái miếu lợp ngói âm dương, có đầu đao cong vút; mang đậm nét kiến trúc của người Việt.
Các hoạt động tâm linh
Miếu Bà – Đền Tam Thượng là một địa điểm sinh hoạt văn hóa tâm linh của người dân địa phương. Hàng năm vào dịp lễ hội; nơi đây thu hút đông đảo du khách thập phương đến tham quan; chiêm bái.
Lễ hội Miếu Bà – Đền Tam Thượng được tổ chức vào ngày 12 tháng 3 âm lịch hàng năm. Lễ hội diễn ra trong 3 ngày; với nhiều hoạt động văn hóa, tín ngưỡng đặc sắc như: rước kiệu, tế lễ, múa lân, hát chầu văn,…
Lễ hội Miếu Bà – Đền Tam Thượng là một hoạt động văn hóa truyền thống của người dân Quảng Bình. Lễ hội không chỉ là dịp để người dân địa phương bày tỏ lòng thành kính đối với Bà Chúa xứ; mà còn là dịp để du khách thập phương tìm hiểu về văn hóa; lịch sử của vùng đất Quảng Bình.
Miếu Bà – Đền Tam Thượng Linh Từ thờ ai?
Tương truyền, Miếu Bà – Đền Tam Thượng được xây dựng vào cuối thể kỷ 15 & đầu thế kỷ 16 để thờ phụng Bà Chúa xứ Nguyễn Kim và Nguyễn Uông. Bà Chúa xứ Nguyễn Kim là vợ của chúa Nguyễn Hoàng; người có công khai phá vùng đất Quảng Bình. Bà đã có nhiều công lao trong việc giúp chồng xây dựng và phát triển vùng đất này.
Về thời gian xây dựng của miếu Bà, có nhiều ý kiến khác nhau. Theo tài liệu dịch từ các thư tịch cổ của PGS.TS Đinh Khắc Thuận ở Viện Hán Nôm; miếu Bà đã tồn tại trước khi Gia Long lên ngôi vua (1802).
Theo truyền tụng trong dân gian; miếu Bà do công chúa Ngọc Bảo; phu nhân của chúa Trịnh Kiểm lập nên để thờ Bà chúa xứ và cha là Nguyễn Kim cùng em trai Nguyễn Uông.
Với những cứ liệu lịch sử trên và sự truyền tụng trong dân gian có thể nhận thấy; Miếu Bà đã tồn tại trước khi Gia Long lên ngôi vua và được lập ra để thờ phụng Bà chúa xứ; Nguyễn Kim và Nguyễn Uông.
Bà Chúa xứ Nguyễn Kim là ai?
Bà Chúa xứ Nguyễn Kim là vợ của chúa Nguyễn Hoàng; người có công khai phá vùng đất Quảng Bình. Bà đã có nhiều công lao trong việc giúp chồng xây dựng và phát triển vùng đất này.
Ông Nguyễn Uông là ai?
Nguyễn Uông là em trai của Bà Chúa xứ Nguyễn Kim. Ông là một trong những người có công giúp chúa Nguyễn Hoàng khai phá vùng đất Quảng Bình.
Cách đi Miếu Bà – Đền Tam Thượng Linh Từ Quảng Bình
Từ thành phố Đồng Hới, du khách đi theo quốc lộ 1A về hướng Bắc khoảng 40 km đến ngã tư thị trấn Ba Đồn rẽ trái đi thẳng theo Quốc Lộ 12A khoảng 18km bạn sẽ thấy Công ty xi măng Sông Gianh bên tay phải; đi thêm chừng 1km gặp ngã tư thì rẽ trái sau đó đi thẳng 700m gặp một ngã tư nhỏ tiếp tục rẽ trái đi thẳng sẽ thấy Miếu Bà – Đền Tam Thượng Quảng Bình nằm bên tay phải.
Trên đường đi; du khách sẽ đi qua nhiều địa danh nổi tiếng của Quảng Bình như: bãi biển Đá Nhảy; Cầu Gianh… Du khách có thể tranh thủ dừng chân tham quan, chụp ảnh.
Khi đến miếu Bà; du khách nên mặc trang phục lịch sự, kín đáo. Nên mang theo giày dép thoải mái để thuận tiện cho việc đi lại. Ngoài ra; du khách cũng nên chuẩn bị thêm nước uống, đồ ăn nhẹ để tránh bị mệt khi tham quan.
Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp du khách có một chuyến đi đến Miếu Bà – Đền Tam Thượng vui vẻ và đáng nhớ.