Có báo nhiêu dạng truyền thông?

Vũ trụ truyền thông: Vượt xa bốn trụ cột

Thế giới truyền thông marketing thường được mô tả qua bốn trụ cột: Paid, Earned, Owned và Shared. Tuy nhiên, việc gói gọn truyền thông trong bốn khuôn khổ này ngày càng trở nên hạn chế, đặc biệt trong bối cảnh bùng nổ công nghệ và sự thay đổi chóng mặt của hành vi người tiêu dùng. Vậy thực sự có bao nhiêu dạng truyền thông? Câu trả lời, theo tôi, là vô hạn, và vượt xa con số bốn quen thuộc.

Mô hình PESO (Paid, Earned, Owned, Shared) cung cấp một cái nhìn tổng quan hữu ích, nhưng nó chỉ là điểm khởi đầu. Hãy xem xét kỹ hơn:

• Paid (Trả phí): Không chỉ dừng lại ở quảng cáo trên báo chí, truyền hình hay mạng xã hội, Paid Media ngày nay đã đa dạng hóa với influencer marketing, sponsored content, programmatic advertising, search engine marketing (SEM) và vô vàn hình thức khác. Mỗi nền tảng, mỗi hình thức lại có những đặc thù riêng, đòi hỏi chiến lược tiếp cận khác nhau.

• Earned (Được giành lấy): Không chỉ là bài báo PR hay đánh giá tích cực của khách hàng, Earned Media giờ đây còn bao gồm viral marketing, các cuộc thảo luận trên diễn đàn, bình luận trên mạng xã hội, thậm chí cả việc được nhắc đến trong podcast hay livestream. Tính tự nhiên và chân thực là yếu tố cốt lõi, nhưng việc “giành lấy” Earned Media cũng đòi hỏi nỗ lực không ngừng trong việc xây dựng uy tín và quan hệ.

• Owned (Sở hữu): Website, blog, mạng xã hội của doanh nghiệp… Owned Media là nơi doanh nghiệp kiểm soát hoàn toàn nội dung và thông điệp. Nhưng đừng quên email marketing, ứng dụng di động, tài liệu in ấn, thậm chí cả không gian trưng bày sản phẩm – tất cả đều là một phần của Owned Media và đang liên tục được đổi mới với công nghệ thực tế ảo, thực tế tăng cường.

• Shared (Chia sẻ): Mạng xã hội là trung tâm của Shared Media, nhưng sự chia sẻ không chỉ diễn ra trên Facebook hay Instagram. Nội dung lan truyền qua tin nhắn, email, các cộng đồng trực tuyến, thậm chí cả “truyền miệng” trong đời sống thực. Sự tương tác, kết nối và lan tỏa là chìa khóa của Shared Media.

Tuy nhiên, ranh giới giữa các trụ cột này đang ngày càng mờ nhạt. Một bài đăng được tài trợ (Paid) có thể trở thành nội dung lan truyền (Shared) và tạo ra tiếng vang trên báo chí (Earned). Một video trên kênh Youtube của doanh nghiệp (Owned) có thể được chia sẻ rộng rãi (Shared) và thu hút sự chú ý của các influencer, dẫn đến hợp tác quảng cáo (Paid).

Hơn nữa, sự phát triển của công nghệ đã tạo ra những hình thức truyền thông mới, vượt ra khỏi khuôn khổ PESO. Ví dụ, truyền thông qua trò chơi điện tử (in-game advertising), truyền thông bằng giọng nói (voice search optimization), truyền thông trải nghiệm (experiential marketing)… đều đang dần khẳng định vị thế.

Vì vậy, thay vì cố gắng phân loại truyền thông vào các dạng cụ thể, chúng ta nên nhìn nhận truyền thông như một vũ trụ rộng lớn, đa dạng và liên tục biến đổi. Việc nắm bắt xu hướng, thử nghiệm các hình thức mới và kết hợp linh hoạt các kênh truyền thông mới là chìa khóa để thành công trong thời đại số.