Sân bay Tân Sơn Nhất có bao nhiêu đường băng?

Bài toán hai đường băng tại sân bay Tân Sơn Nhất: Thách thức và giải pháp

Sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất, cửa ngõ hàng không quan trọng nhất của Việt Nam, hiện đang vận hành với hai đường băng, một dài 3.048m (10.000 feet) được định danh là 07L/25R và một dài 3.800m (12.467 feet) được định danh là 07R/25L. Mặc dù sở hữu hai đường băng, nhưng hiệu suất khai thác của Tân Sơn Nhất lại chưa đạt được mức tối ưu do khoảng cách giữa hai đường băng khá gần nhau, chỉ khoảng 250m. Khoảng cách này, tuy đáp ứng tiêu chuẩn an toàn tối thiểu theo quy định của ICAO (Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế) cho phép hoạt động độc lập song song, nhưng lại tạo ra những hạn chế đáng kể trong việc điều phối cất hạ cánh, đặc biệt là trong điều kiện thời tiết xấu hoặc giờ cao điểm.

Vấn đề nằm ở chỗ, với khoảng cách gần như vậy, việc một máy bay đang cất cánh hoặc hạ cánh trên một đường băng sẽ tạo ra vùng nhiễu động khí (wake turbulence) ảnh hưởng đến đường băng bên cạnh. Điều này buộc các kiểm soát viên không lưu phải duy trì khoảng cách thời gian giữa các chuyến bay lớn hơn bình thường để đảm bảo an toàn, dẫn đến giảm tần suất cất hạ cánh. Trong trường hợp thời tiết xấu, tầm nhìn bị hạn chế, việc vận hành song song đôi khi phải tạm dừng, chuyển sang chế độ hoạt động luân phiên, càng làm trầm trọng thêm tình trạng ùn tắc tại sân bay.

Hơn nữa, việc hai đường băng nằm gần nhau cũng gây khó khăn cho việc mở rộng, nâng cấp và xây dựng các công trình phụ trợ. Không gian hạn chế khiến việc bố trí các khu vực đỗ máy bay, nhà ga, đường lăn và các công trình khác trở nên chật hẹp, ảnh hưởng đến hiệu quả vận hành tổng thể của sân bay.

Để giải quyết bài toán nan giải này, nhiều giải pháp đã được đề xuất và đang trong quá trình nghiên cứu, đánh giá. Một trong số đó là việc xây dựng thêm một đường cất hạ cánh mới, tách biệt hoàn toàn với hai đường băng hiện có. Tuy nhiên, giải pháp này đòi hỏi nguồn vốn đầu tư khổng lồ, đồng thời phải xem xét kỹ lưỡng đến các yếu tố về quy hoạch đô thị, môi trường và tác động xã hội.

Một giải pháp khác được xem xét là tối ưu hóa hoạt động của hai đường băng hiện hữu thông qua việc nâng cấp hệ thống điều khiển không lưu, ứng dụng công nghệ tiên tiến vào quản lý và điều phối các chuyến bay. Việc triển khai hệ thống quản lý hoạt động bay (A-CDM) giúp tăng cường khả năng phối hợp giữa các bên liên quan, từ hãng hàng không, sân bay đến cơ quan quản lý, tối ưu hóa thời gian khai thác đường băng, giảm thiểu thời gian chờ đợi của máy bay.

Bên cạnh đó, việc đầu tư nâng cấp hệ thống đèn tín hiệu, thiết bị dẫn đường hiện đại cũng góp phần nâng cao hiệu suất hoạt động của đường băng trong điều kiện thời tiết xấu, đảm bảo an toàn và giảm thiểu sự chậm trễ.

Tóm lại, việc sở hữu hai đường băng chưa đủ để đảm bảo hiệu quả hoạt động tối ưu cho sân bay Tân Sơn Nhất. Việc nghiên cứu và triển khai các giải pháp đồng bộ, từ việc xây dựng cơ sở hạ tầng mới đến việc ứng dụng công nghệ tiên tiến trong quản lý vận hành, là hết sức cần thiết để giải quyết bài toán nan giải này, đáp ứng nhu cầu vận chuyển hàng không ngày càng tăng cao của đất nước. Sự thành công của những giải pháp này không chỉ giúp nâng cao năng lực cạnh tranh của sân bay Tân Sơn Nhất mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của cả nước.