Khi nhuộm bằng thuốc nhuộm gram vi khuẩn gr có màu gì?

Bí ẩn sắc màu dưới kính hiển vi: Vi khuẩn Gram dương và vũ điệu của màu tím

Thế giới vi sinh vật, dù vô hình với mắt thường, lại ẩn chứa muôn vàn điều kỳ diệu. Một trong những bí ẩn đó được hé lộ qua kỹ thuật nhuộm Gram, một phương pháp nhuộm phân biệt vi khuẩn dựa trên cấu trúc thành tế bào. Và câu hỏi được đặt ra: Khi nhuộm bằng thuốc nhuộm Gram, vi khuẩn Gram dương khoác lên mình sắc màu gì?

Câu trả lời nằm ở sắc tím huyền ảo. Dưới lăng kính hiển vi, vi khuẩn Gram dương hiện lên như những viên ngọc tím nhỏ bé, lấp lánh giữa nền sáng. Sắc tím ấy không phải ngẫu nhiên mà là kết quả của một quá trình tương tác phức tạp giữa thuốc nhuộm và thành tế bào vi khuẩn.

Chìa khóa nằm ở lớp peptidoglycan, thành phần chính cấu tạo nên vách tế bào vi khuẩn. Vi khuẩn Gram dương sở hữu một “bức tường thành” peptidoglycan dày dặn, tựa như một tấm lưới chắn vững chắc. Khi tiếp xúc với thuốc nhuộm tím gentian tinh thể (crystal violet), lớp peptidoglycan dày này hoạt động như một chiếc bẫy, giữ chặt các phân tử thuốc nhuộm bên trong tế bào. Kể cả sau khi rửa trôi bằng cồn, “bức tường thành” peptidoglycan vẫn kiên cường bảo vệ sắc tím, khiến vi khuẩn Gram dương giữ nguyên màu sắc đặc trưng.

Ngược lại, vi khuẩn Gram âm lại kể một câu chuyện khác. Với lớp peptidoglycan mỏng manh hơn, chúng không đủ sức giữ chặt thuốc nhuộm tím. Cồn dễ dàng rửa trôi màu tím, trả lại cho chúng vẻ ngoài trong suốt. Để quan sát được chúng dưới kính hiển vi, người ta sử dụng thuốc nhuộm đối kháng, thường là safranin, nhuộm màu hồng cho những “tế bào nhạt nhòa” này. Vì vậy, dưới kính hiển vi, vi khuẩn Gram âm sẽ hiện lên với sắc hồng phạt, đối lập hoàn toàn với sắc tím của vi khuẩn Gram dương.

Sự khác biệt về màu sắc này không chỉ đơn thuần là một hiện tượng thị giác thú vị. Nó còn mang ý nghĩa quan trọng trong việc phân loại và định danh vi khuẩn, từ đó giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về đặc điểm sinh học và khả năng gây bệnh của chúng. Nhờ kỹ thuật nhuộm Gram, việc chẩn đoán và điều trị các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn trở nên chính xác và hiệu quả hơn. Sắc tím và sắc hồng dưới kính hiển vi, tuy nhỏ bé nhưng lại là những manh mối quan trọng, mở ra cánh cửa vào thế giới bí ẩn của vi sinh vật.