Tại sao trẻ sơ sinh hay nhìn lên trần nhà?

Những ánh nhìn ngơ ngác, đôi mắt tròn xoe hướng lên trần nhà – hình ảnh quen thuộc của những thiên thần nhỏ mới chào đời. Nhiều bậc phụ huynh thắc mắc: tại sao trẻ sơ sinh lại thích nhìn lên trần nhà đến vậy? Câu trả lời không đơn giản là sự tò mò hay ham muốn khám phá thế giới xung quanh, mà sâu xa hơn, nó phản ánh quá trình phát triển chưa hoàn thiện của hệ vận động thị giác non nớt của bé.

Khác với người lớn, hệ thống thần kinh và cơ bắp điều khiển mắt của trẻ sơ sinh vẫn đang trong giai đoạn hình thành và hoàn thiện. Khả năng phối hợp vận động giữa hai mắt chưa được đồng bộ. Hãy tưởng tượng hệ thống điều khiển này như một dàn nhạc giao hưởng đang được dàn dựng, các nhạc cụ (cơ mắt, dây thần kinh) vẫn chưa phối hợp nhịp nhàng, tạo ra những giai điệu chưa hoàn chỉnh. Đó là lý do vì sao đôi mắt bé có thể di chuyển không đồng đều, lúc nhìn lên, lúc nhìn xuống, thậm chí dường như lác. Chính sự chưa hoàn thiện này khiến bé thường hướng mắt lên trần nhà – một điểm tập trung tương đối dễ dàng hơn so với việc theo dõi một vật thể di chuyển nhanh hoặc ở khoảng cách gần.

Trần nhà, với những mảng màu đơn giản, những đường nét thô sơ, không đòi hỏi bé phải tập trung cao độ để phân biệt chi tiết. Nó giống như một điểm tựa thị giác, giúp bé tạm thời “nghỉ ngơi” giữa những nỗ lực tập trung mỏi mệt của đôi mắt non nớt. Những chuyển động mắt hướng lên trần nhà thực chất là một phần của quá trình luyện tập, giúp bé dần dần cải thiện khả năng phối hợp vận động mắt, làm chủ tầm nhìn của mình.

Quá trình này hoàn toàn tự nhiên và sẽ dần được cải thiện theo thời gian. Khi bé lớn lên, hệ thần kinh thị giác phát triển mạnh mẽ hơn, khả năng phối hợp vận động mắt tốt hơn, bé sẽ ít nhìn lên trần nhà hơn và bắt đầu tập trung vào các vật thể ở khoảng cách khác nhau, màu sắc đa dạng hơn. Vì vậy, thay vì lo lắng, cha mẹ nên đón nhận những ánh nhìn ngước lên trần nhà ấy như một dấu hiệu đáng yêu của sự phát triển bình thường, một phần tất yếu của hành trình khám phá thế giới rộng lớn đang chờ đón bé. Hãy dành thời gian chơi đùa, giao tiếp với bé, tạo ra môi trường kích thích thị giác lành mạnh, giúp bé phát triển thị lực một cách tự nhiên và toàn diện.