Ai có thẩm quyền lập biên bản tạm giữ tang vật vi phạm hành chính?

Ai có thẩm quyền lập biên bản tạm giữ tang vật vi phạm hành chính? Câu hỏi này tưởng chừng đơn giản nhưng lại chứa đựng nhiều sắc thái pháp lý cần được làm rõ. Thực tế không phải bất cứ ai cũng có quyền lập biên bản tạm giữ tang vật vi phạm hành chính, mà chỉ có những cá nhân được pháp luật trao quyền cụ thể mới thực hiện được hành vi này. Việc quy định chặt chẽ quyền hạn này nhằm đảm bảo tính minh bạch, khách quan và tuân thủ đúng quy trình pháp luật, tránh tình trạng tùy tiện, lạm quyền.

Như đã biết, cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính là cơ sở pháp lý để thực thi các biện pháp cưỡng chế, bao gồm cả việc tạm giữ tang vật. Tuy nhiên, việc lập biên bản tạm giữ tang vật không đơn thuần là hành vi của toàn bộ cơ quan đó, mà thuộc về cá nhân hoặc nhóm cá nhân cụ thể được ủy quyền. Không thể nói chung chung là “Chủ tịch UBND cấp tỉnh, huyện, xã” có quyền lập biên bản. Thực tế, Chủ tịch UBND các cấp có thẩm quyền ra quyết định xử phạt và quyết định tịch thu tang vật, nhưng việc lập biên bản thường do cán bộ, công chức thuộc các phòng, ban chuyên môn trực thuộc thực hiện. Chẳng hạn, đối với vi phạm về trật tự đô thị, biên bản thường do cán bộ thanh tra đô thị lập; vi phạm về an toàn thực phẩm thì có thể là cán bộ thuộc ngành y tế; và vi phạm về lĩnh vực môi trường lại do cán bộ thuộc ngành bảo vệ môi trường phụ trách.

Điều quan trọng là người được ủy quyền lập biên bản phải có đủ năng lực hành vi dân sự, được đào tạo, hướng dẫn về nghiệp vụ và có chứng minh thư, thẻ công chức hợp lệ. Biên bản phải được lập theo đúng mẫu quy định, ghi đầy đủ các nội dung như: thời gian, địa điểm, người lập biên bản, người bị xử phạt, loại tang vật, số lượng, tình trạng tang vật, chứng cứ liên quan, chữ ký của người lập biên bản và người bị xử phạt (nếu có). Việc thiếu sót hay sai sót trong biên bản có thể dẫn đến những hậu quả pháp lý nghiêm trọng, làm ảnh hưởng đến tính pháp lý của quá trình xử lý vi phạm.

Tóm lại, mặc dù cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính quyết định việc tạm giữ tang vật, nhưng thẩm quyền lập biên bản tạm giữ tang vật vi phạm hành chính thuộc về cán bộ, công chức cụ thể được ủy quyền trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ của cơ quan đó, và phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của pháp luật về lập biên bản hành chính. Sự minh bạch và chính xác trong việc lập biên bản đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo tính công bằng và hiệu quả của quá trình xử lý vi phạm hành chính.