Giá trị bao nhiêu phải ký hợp đồng?

Giá trị bao nhiêu phải ký hợp đồng? Câu hỏi tưởng chừng đơn giản này lại ẩn chứa nhiều ngóc ngách pháp lý và thực tiễn đối với doanh nghiệp nhỏ. Thường lệ, nhiều doanh nghiệp áp dụng ngưỡng 20 triệu đồng trở lên để bắt buộc ký kết hợp đồng bằng văn bản, song thực tế phức tạp hơn nhiều so với con số đó. Không phải cứ vượt ngưỡng 20 triệu đồng là đã đảm bảo an toàn, và cũng không phải cứ dưới ngưỡng đó thì hoàn toàn không cần hợp đồng.

Thực tế cho thấy, việc ký hợp đồng không chỉ dựa trên giá trị giao dịch. Đúng là, đối với những giao dịch có giá trị lớn, rủi ro về tranh chấp cũng cao hơn. 20 triệu đồng trở lên, với nhiều doanh nghiệp nhỏ, đã là một khoản tiền đáng kể, đòi hỏi sự minh bạch và bảo vệ quyền lợi tối đa. Việc tuân thủ thanh toán không dùng tiền mặt kèm theo hợp đồng càng củng cố tính minh bạch và khả năng truy xuất nguồn gốc giao dịch, hạn chế rủi ro gian lận.

Tuy nhiên, chỉ dựa vào giá trị tiền tệ để quyết định có ký hợp đồng hay không là chưa đủ. Cần xem xét thêm các yếu tố khác như:

• Tính chất giao dịch: Một giao dịch nhỏ nhưng phức tạp, liên quan đến nhiều khâu, nhiều bên, hoặc có tính chất đặc thù (ví dụ: cung cấp dịch vụ công nghệ thông tin, thiết kế website…) thì vẫn nên có hợp đồng, dù giá trị dưới 20 triệu đồng. Hợp đồng sẽ làm rõ trách nhiệm, thời hạn, chất lượng sản phẩm/dịch vụ, tránh những hiểu lầm và tranh chấp không đáng có.

• Mối quan hệ giữa các bên: Với đối tác quen biết, tin tưởng, việc ký hợp đồng có thể được giản lược, nhưng vẫn nên có văn bản ghi nhận thỏa thuận cơ bản, tránh những hiểu lầm về sau. Tuy nhiên, đây không phải là lý do để bỏ qua việc lập hợp đồng, đặc biệt là những giao dịch có rủi ro cao.

• Rủi ro tiềm ẩn: Mỗi giao dịch đều tiềm ẩn rủi ro, cho dù giá trị nhỏ hay lớn. Nếu rủi ro cao (ví dụ: thời gian thực hiện kéo dài, yêu cầu kỹ thuật phức tạp,…) thì việc ký kết hợp đồng là cần thiết để bảo vệ quyền lợi của cả hai bên.

Tóm lại, việc quyết định có ký kết hợp đồng hay không không nên chỉ dựa trên con số 20 triệu đồng. Doanh nghiệp nhỏ cần có một đánh giá toàn diện hơn, xem xét tính chất giao dịch, mối quan hệ giữa các bên và rủi ro tiềm ẩn để quyết định có cần ký kết hợp đồng bằng văn bản hay không, nhằm bảo vệ quyền lợi và đảm bảo hoạt động kinh doanh diễn ra suôn sẻ, minh bạch và hiệu quả. Một hợp đồng tốt, dù giá trị giao dịch nhỏ, vẫn có giá trị lớn hơn nhiều so với một khoản tiền nhỏ bị mất do thiếu minh bạch.