Nhận quà bao nhiêu tiền là hối lộ?

Ranh giới mong manh giữa “lễ phép” và “hối lộ”: Bao nhiêu tiền là quá nhiều?

Mùa Tết đến, cùng với không khí rộn ràng của ngày xuân là những câu hỏi khó xử, những tình huống éo le xoay quanh việc tặng quà, nhất là trong mối quan hệ cấp trên – cấp dưới. Việc tặng quà Tết, ban đầu xuất phát từ tấm lòng, từ những phép lịch sự xã giao, nhưng ranh giới giữa một món quà thể hiện sự tôn trọng và một hành vi hối lộ lại vô cùng mong manh, dễ khiến người trao lẫn người nhận rơi vào vòng lao lý.

Vấn đề đặt ra là: bao nhiêu tiền mới được xem là hối lộ? Câu trả lời không nằm trong một con số cụ thể, mà phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó quan trọng nhất là mục đích và động cơ của người tặng quà. Một phong bao lì xì nhỏ, vài trăm nghìn đồng, có thể chỉ là lời chúc Tết chân thành, một cử chỉ thể hiện sự kính trọng. Tuy nhiên, nếu số tiền lên đến vài triệu, thậm chí vài chục triệu đồng, kèm theo đó là mong muốn tác động đến quyết định của cấp trên trong công việc, việc kinh doanh, thì rõ ràng đã vượt qua ranh giới của phép lịch sự.

Pháp luật đã có những quy định rõ ràng về hành vi hối lộ. Việc tặng quà với giá trị lớn, đặc biệt là từ 2 triệu đồng trở lên, nhằm mục đích tác động đến quyết định của người nhận, để đạt được lợi ích cá nhân phi pháp, hoàn toàn có thể bị xem là hành vi đưa hối lộ và bị xử lý nghiêm minh theo luật định. Đây không chỉ là vấn đề đạo đức, mà còn là vi phạm pháp luật, có thể dẫn đến những hậu quả pháp lý nghiêm trọng đối với cả người cho và người nhận.

Không chỉ về số tiền, mà cả tính chất của món quà cũng cần được cân nhắc. Một món quà xa xỉ, vượt xa khả năng tài chính bình thường của người tặng, dễ dàng bị hiểu là có mục đích “mua chuộc”. Trong khi đó, một món quà nhỏ, mang tính tượng trưng, phản ánh văn hoá truyền thống, lại mang ý nghĩa khác hẳn.

Vì vậy, thay vì tập trung vào con số cụ thể, chúng ta cần tỉnh táo nhận thức về mục đích của việc tặng quà. Tôn trọng và thể hiện sự biết ơn cấp trên bằng những cử chỉ chân thành, phù hợp với hoàn cảnh, tránh những hành động có thể bị hiểu là hối lộ. Đây không chỉ là cách bảo vệ bản thân khỏi những rủi ro pháp lý, mà còn là việc giữ gìn đạo đức công vụ, xây dựng một xã hội trong sạch, minh bạch. Một xã hội mà sự thăng tiến dựa trên năng lực, chứ không phải trên những “món quà” đầy toan tính.