Tại sao công ty TNHH không được phát hành chứng khoán?

Vòng Kim Cô của Công Ty TNHH: Tại Sao Chứng Khoán Luôn Là Điều Cấm Kỵ?

Công ty TNHH, một mô hình doanh nghiệp phổ biến tại Việt Nam, thường được ca ngợi về sự linh hoạt và khả năng dung hòa giữa tính chất cá nhân và vốn góp. Tuy nhiên, có một giới hạn “vòng kim cô” mà mô hình này phải tuân thủ: Không được phép phát hành chứng khoán. Tại sao lại như vậy? Câu trả lời không đơn thuần chỉ là một điều khoản pháp lý khô khan, mà nằm sâu trong bản chất và mục tiêu cốt lõi của loại hình doanh nghiệp này.

Hãy hình dung Công ty TNHH như một câu lạc bộ độc quyền, nơi mỗi thành viên (vốn là chủ sở hữu) đều được lựa chọn kỹ càng, dựa trên sự tin tưởng lẫn nhau và cam kết hợp tác lâu dài. Đây không phải là một sân chơi đại chúng, nơi ai có tiền cũng có thể tham gia. Thay vào đó, nó là một môi trường hợp tác chặt chẽ, nơi các thành viên chia sẻ trách nhiệm và quyền lợi một cách minh bạch và trực tiếp.

Việc phát hành chứng khoán sẽ phá vỡ cấu trúc nền tảng này. Về bản chất, chứng khoán là một công cụ huy động vốn đại chúng, cho phép bất kỳ ai cũng có thể trở thành “chủ sở hữu” một phần của công ty, thông qua việc mua cổ phiếu hoặc trái phiếu. Nếu Công ty TNHH được phép phát hành chứng khoán, những hệ lụy sau đây sẽ xảy ra:

• Vượt Quá Giới Hạn Thành Viên: Luật Doanh nghiệp hiện hành giới hạn số lượng thành viên của Công ty TNHH hai thành viên trở lên ở mức tối đa 50 người. Phát hành chứng khoán, đặc biệt là cổ phiếu, sẽ mở toang cánh cửa đón nhận vô số thành viên mới, vượt xa con số này và phá vỡ cấu trúc quản lý vốn được thiết kế cho một nhóm nhỏ.

• Xóa Nhòa Ranh Giới Tin Tưởng: Bản chất của Công ty TNHH dựa trên sự tin tưởng và mối quan hệ cá nhân giữa các thành viên. Phát hành chứng khoán đồng nghĩa với việc chào đón những người hoàn toàn xa lạ, không có mối liên hệ cá nhân nào với các thành viên hiện tại. Điều này sẽ làm suy yếu sự gắn kết và giảm thiểu trách nhiệm chung, khiến việc quản lý và điều hành trở nên khó khăn hơn.

• Làm Loãng Quyền Lực và Lợi Ích: Trong Công ty TNHH, mỗi thành viên đều có quyền tham gia vào các quyết định quan trọng của công ty. Phát hành chứng khoán sẽ làm loãng quyền biểu quyết của các thành viên hiện tại, khiến họ mất kiểm soát và ảnh hưởng đến định hướng phát triển của công ty. Tương tự, lợi nhuận cũng sẽ phải chia sẻ cho một số lượng lớn cổ đông mới, làm giảm quyền lợi của các thành viên ban đầu.

• Mất Tính Linh Hoạt và Quyết Đoán: Mô hình Công ty TNHH nổi tiếng với khả năng đưa ra quyết định nhanh chóng và linh hoạt, nhờ vào quy mô nhỏ và sự đồng thuận giữa các thành viên. Sự tham gia của đông đảo cổ đông mới sẽ làm chậm quá trình ra quyết định, khiến công ty trở nên kém linh hoạt và khó thích ứng với những thay đổi của thị trường.

Tóm lại, việc cấm Công ty TNHH phát hành chứng khoán không phải là một sự hạn chế vô lý, mà là một biện pháp bảo vệ cấu trúc và bản chất cốt lõi của mô hình doanh nghiệp này. Nó đảm bảo rằng Công ty TNHH vẫn giữ được sự thân mật, tin tưởng và linh hoạt, vốn là những yếu tố quan trọng giúp nó thành công trong một môi trường kinh doanh đầy cạnh tranh. Nếu một doanh nghiệp mong muốn huy động vốn đại chúng và mở rộng quy mô không giới hạn, thì các loại hình công ty cổ phần sẽ phù hợp hơn, với những quy định pháp lý được thiết kế riêng cho mục tiêu đó.