Chỉ số SGPT bao nhiêu là nguy hiểm?

Khi Chỉ Số SGPT “Nhảy Vọt”: Báo Động Đỏ Cho Lá Gan

Chỉ số SGPT (Serum Glutamic Pyruvic Transaminase), hay còn gọi là ALT (Alanine Aminotransferase), là một “lính canh” trung thành của lá gan. Thông thường, chúng ta không mấy bận tâm đến chỉ số này, trừ khi kết quả xét nghiệm máu cho thấy một con số bất thường. Và trong khi một vài con số tăng nhẹ có thể chỉ ra những vấn đề nhỏ, thì một mức SGPT vượt ngưỡng 5.000 UI/L thực sự là một lời cảnh báo ghê gớm, một “báo động đỏ” cho sức khỏe của lá gan và thậm chí, cả tính mạng.

Hãy tưởng tượng, lá gan là một nhà máy hóa chất phức tạp, thực hiện hàng trăm chức năng quan trọng, từ lọc máu, sản xuất mật, đến tổng hợp protein. SGPT, như những người công nhân chăm chỉ, thường chỉ tồn tại trong tế bào gan. Khi tế bào gan bị tổn thương, ví dụ như do viêm nhiễm, chấn thương, hay ngộ độc, những “người công nhân” này tràn ra ngoài máu, khiến nồng độ SGPT trong máu tăng vọt.

Mức SGPT bình thường thường dao động trong khoảng 7-56 UI/L. Một sự tăng vọt lên trên 5.000 UI/L, nghĩa là chỉ số này đã tăng gấp hàng trăm lần. Đây không chỉ là một con số; nó là bằng chứng không thể chối cãi cho thấy lá gan đang trải qua một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng. Nó báo hiệu một sự phá hủy tế bào gan trên diện rộng, có thể do:

• Viêm gan cấp tính do virus: Các loại virus như viêm gan A, B, C, D, E có thể tàn phá tế bào gan một cách nhanh chóng, đẩy SGPT lên mức nguy hiểm.
• Ngộ độc gan: Uống quá liều các loại thuốc (đặc biệt là acetaminophen), tiếp xúc với hóa chất độc hại, hoặc thậm chí sử dụng các loại thảo dược không rõ nguồn gốc có thể gây tổn thương gan nghiêm trọng.
• Thiếu máu cục bộ gan: Tình trạng thiếu oxy nghiêm trọng đến gan, ví dụ do sốc hoặc suy tim, có thể dẫn đến hoại tử tế bào gan.
• Bệnh gan tự miễn: Trong một số trường hợp, hệ miễn dịch tấn công nhầm vào tế bào gan, gây viêm và phá hủy.

Sự gia tăng đột ngột và cực đoan của SGPT có thể dẫn đến suy gan cấp tính, một tình trạng đe dọa tính mạng, đòi hỏi phải can thiệp y tế khẩn cấp. Các triệu chứng kèm theo có thể bao gồm vàng da, mệt mỏi, buồn nôn, nôn mửa, đau bụng, và thậm chí là hôn mê.

Vậy, cần làm gì khi SGPT “nhảy vọt”?

Việc theo dõi sát sao chỉ số SGPT là vô cùng quan trọng, đặc biệt đối với những người có nguy cơ cao mắc bệnh gan, như người nghiện rượu, người thừa cân, hoặc người có tiền sử gia đình mắc bệnh gan. Nếu kết quả xét nghiệm cho thấy SGPT tăng cao bất thường, đặc biệt là trên 5.000 UI/L, bạn cần:

• Tìm kiếm sự chăm sóc y tế khẩn cấp: Đừng trì hoãn! Gọi xe cấp cứu hoặc đến bệnh viện ngay lập tức.
• Thông báo đầy đủ cho bác sĩ: Cung cấp thông tin chi tiết về tiền sử bệnh, các loại thuốc đang sử dụng, thói quen sinh hoạt, và bất kỳ triệu chứng nào đang gặp phải.
• Tuân thủ nghiêm ngặt phác đồ điều trị: Bác sĩ sẽ thực hiện các xét nghiệm bổ sung để xác định nguyên nhân gây ra tình trạng này và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
• Thay đổi lối sống: Trong nhiều trường hợp, việc thay đổi lối sống lành mạnh, như bỏ rượu, ăn uống khoa học, và tập thể dục thường xuyên, là rất quan trọng để hỗ trợ quá trình phục hồi của gan.

Chỉ số SGPT không chỉ là một con số; nó là một lời nhắn nhủ từ lá gan, một cơ quan thầm lặng nhưng vô cùng quan trọng. Việc hiểu rõ ý nghĩa của chỉ số này và hành động kịp thời khi có bất thường có thể cứu sống bạn. Đừng chủ quan trước những con số cảnh báo! Hãy lắng nghe cơ thể và tìm kiếm sự trợ giúp y tế khi cần thiết.