HCT bao nhiêu là có đặc máu?

Chỉ số hematocrit (HCT) bao nhiêu mới được coi là đặc máu? Câu hỏi này không có câu trả lời đơn giản là một con số cụ thể. HCT, hay thể tích hồng cầu chiếm trong máu, chỉ là một trong nhiều chỉ số cần xem xét để đánh giá tình trạng đặc máu hay còn gọi là tăng nồng độ hồng cầu. Chỉ số HCT cao chỉ là một dấu hiệu, chứ không phải là chẩn đoán cuối cùng.

Như thông tin đã nêu, phạm vi HCT bình thường ở nam giới là 0.39 – 0.49 L/L (hoặc 39-49%), và ở nữ giới là 0.33 – 0.43 L/L (hoặc 33-43%). Tuy nhiên, việc HCT vượt quá ngưỡng trên chưa chắc đã đồng nghĩa với đặc máu. Một chỉ số HCT cao có thể là kết quả của nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:

• Thiếu oxy mạn tính: Khi cơ thể thiếu oxy, tủy xương sẽ sản sinh thêm hồng cầu để bù lại, dẫn đến tăng HCT. Điều này thường gặp ở người sống ở vùng cao, hoặc những người bị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD).

• Bệnh đa hồng cầu: Đây là một chứng bệnh hiếm gặp, trong đó tủy xương sản sinh quá nhiều hồng cầu. Có nhiều loại đa hồng cầu, một số do di truyền, một số do nguyên nhân khác như khối u.

• Tăng độ nhớt máu (đặc máu thực sự): Đây là tình trạng máu trở nên đặc hơn do sự gia tăng tương đối của hồng cầu so với huyết tương. Tình trạng này có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như hình thành cục máu đông, dẫn đến đột quỵ hoặc nhồi máu cơ tim. Tuy nhiên, chỉ dựa vào HCT cao thôi chưa đủ để chẩn đoán đặc máu thực sự.

Ngược lại, một số trường hợp HCT cao nhưng không phải là đặc máu, mà do mất nước làm giảm lượng huyết tương. Việc mất nước làm cho tỷ lệ hồng cầu trong máu cao hơn, làm tăng HCT, mặc dù số lượng hồng cầu tổng thể vẫn bình thường.

Vì vậy, để xác định liệu một người có bị đặc máu hay không, bác sĩ cần phải xem xét toàn bộ bức tranh lâm sàng, bao gồm các triệu chứng, tiền sử bệnh, kết quả xét nghiệm khác như hemoglobin, huyết tương, và các xét nghiệm hình ảnh nếu cần thiết. Chỉ dựa vào chỉ số HCT cao đơn thuần là chưa đủ để đưa ra kết luận. Chỉ có bác sĩ chuyên khoa mới có thể đưa ra chẩn đoán chính xác và phác đồ điều trị phù hợp.