Sụn chêm có nhiều sợi gì?

Sụn chêm, đặc biệt là sụn chêm đầu gối, không chỉ là một khối mô đồng nhất, mà là một cấu trúc phức tạp với mạng lưới sợi đa dạng, góp phần vào chức năng chịu lực và bảo vệ khớp gối. Nói đến “nhiều sợi gì”, câu trả lời không chỉ đơn thuần là một loại sợi, mà là sự kết hợp tinh vi của nhiều loại sợi khác nhau, hoạt động phối hợp để tạo nên độ bền và tính đàn hồi đặc biệt.

Thành phần chính, chiếm ưu thế đến 75%, là sợi collagen. Tuy nhiên, đây không phải là một loại collagen duy nhất. Sụn chêm chứa một “bức tranh” phức tạp gồm nhiều loại sợi collagen, chủ yếu là loại I và II, được sắp xếp theo hướng khác nhau, tạo thành những bó sợi song song hoặc đan xen nhau. Sự sắp xếp này quyết định khả năng chịu lực theo các hướng khác nhau của sụn chêm. Sợi collagen loại I, dày và mạnh mẽ, chịu trách nhiệm chính cho sức căng dọc theo sụn chêm, trong khi collagen loại II tạo nên mạng lưới hỗ trợ, góp phần vào độ bền và hình dạng của cấu trúc.

Bên cạnh collagen, sợi elastin cũng đóng một vai trò quan trọng, tuy chiếm tỷ lệ nhỏ hơn. Sợi elastin mang lại tính đàn hồi cho sụn chêm, giúp nó có khả năng biến dạng và trở lại hình dạng ban đầu sau khi chịu lực, hạn chế nguy cơ tổn thương khi khớp gối vận động. Nhờ sự hiện diện của elastin, sụn chêm có thể hấp thụ lực tác động một cách hiệu quả.

Cuối cùng, không thể bỏ qua vai trò của proteoglycan, một loại glycosaminoglycan (GAG) kết hợp với protein. Proteoglycan tạo nên một ma trận gel bao quanh các sợi collagen và elastin. Ma trận này giữ nước, giúp sụn chêm duy trì độ ẩm và độ đàn hồi, đồng thời đóng vai trò như một chất đệm, phân tán lực tác động lên khớp gối. Sự phân bố không đồng đều của proteoglycan trong sụn chêm cũng góp phần tạo nên sự khác biệt về tính chất cơ học giữa các vùng khác nhau của sụn chêm.

Tóm lại, cấu trúc “nhiều sợi” của sụn chêm là sự kết hợp hài hòa giữa collagen, elastin và proteoglycan, tạo nên một cấu trúc sinh học phức tạp, mạnh mẽ, đàn hồi và có khả năng bảo vệ khớp gối khỏi những tổn thương trong quá trình vận động. Sự sắp xếp và tỷ lệ của các loại sợi này quyết định tính chất cơ học của sụn chêm, đảm bảo chức năng hoạt động tối ưu của khớp gối.