Tiểu đường type 1 và 2 khác nhau như thế não?

Tiểu đường type 1 và type 2: Hai kẻ thù chung chiến tuyến, cách thức tấn công khác biệt

Tiểu đường, hay còn gọi là đái tháo đường, là căn bệnh mạn tính khiến cơ thể gặp vấn đề trong việc sử dụng glucose, nguồn năng lượng chính của các tế bào. Bệnh có hai dạng chính là type 1 và type 2, cả hai đều gây tổn thương mạch máu, nhưng lại hoạt động theo những cơ chế hoàn toàn khác nhau.

Type 1: Cuộc “nội chiến” của hệ miễn dịch

Trong tiểu đường type 1, hệ miễn dịch vốn có nhiệm vụ bảo vệ cơ thể lại quay sang tấn công chính những tế bào beta ở tuyến tụy – “nhà máy” sản xuất insulin duy nhất trong cơ thể. Insulin giống như “chiếc chìa khóa” giúp đưa glucose từ máu vào tế bào để tạo năng lượng. Khi tế bào beta bị tổn thương, cơ thể không sản xuất đủ hoặc thậm chí là không sản xuất được insulin, dẫn đến lượng đường trong máu tăng cao.

Type 1 thường xuất hiện ở trẻ em và thanh thiếu niên, nhưng cũng có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Yếu tố di truyền và một số tác nhân môi trường được cho là nguyên nhân gây ra căn bệnh tự miễn này.

Type 2: Khi cơ thể “phản chủ”

Khác với type 1, tiểu đường type 2 lại là câu chuyện về sự “phản chủ” của chính cơ thể. Ở type 2, cơ thể không sử dụng insulin hiệu quả, hay còn gọi là kháng insulin. Lúc đầu, tuyến tụy cố gắng bù đắp bằng cách sản xuất thêm insulin. Tuy nhiên, theo thời gian, tuyến tụy “đuối sức” và không thể theo kịp nhu cầu, dẫn đến lượng đường trong máu tăng cao.

Lối sống ít vận động, chế độ ăn uống nhiều đường và chất béo, thừa cân, béo phì là những yếu tố nguy cơ hàng đầu của tiểu đường type 2. Bệnh thường gặp ở người trưởng thành, nhưng ngày càng phổ biến ở trẻ em và thanh thiếu niên do lối sống hiện đại.

Cùng chung đích đến: Biến chứng nguy hiểm

Dù khác biệt về cơ chế, cả tiểu đường type 1 và type 2 đều có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm nếu không được kiểm soát tốt, bao gồm:

• Bệnh tim mạch: Tăng nguy cơ đau tim, đột quỵ, xơ vữa động mạch.
• Tổn thương thần kinh: Gây tê bì, đau nhức, thậm chí là mất cảm giác ở bàn tay, bàn chân.
• Bệnh thận: Suy giảm chức năng thận, thậm chí là suy thận.
• Bệnh về mắt: Đục thủy tinh thể, tăng nhãn áp, thậm chí là mù lòa.

Kiểm soát tiểu đường: Cuộc chiến trường kỳ cần sự đồng hành

Cả tiểu đường type 1 và type 2 đều là bệnh mạn tính, cần được theo dõi và kiểm soát suốt đời. Việc tuân thủ điều trị, thay đổi lối sống lành mạnh, theo dõi đường huyết thường xuyên là chìa khóa để chung sống hòa bình với căn bệnh này.

Bên cạnh việc tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, người bệnh cần xây dựng chế độ ăn uống khoa học, tăng cường vận động thể lực, kiểm soát cân nặng, bỏ thuốc lá và hạn chế rượu bia. Sự quan tâm, chia sẻ và đồng hành của gia đình, người thân cũng là nguồn động lực to lớn giúp người bệnh vững tin vượt qua thử thách.

Hãy nhớ rằng, hiểu rõ kẻ thù là bước đầu tiên để chiến thắng. Kiến thức về tiểu đường type 1 và type 2 sẽ giúp bạn phòng ngừa, kiểm soát bệnh hiệu quả và sống khỏe mạnh hơn mỗi ngày.