Vàng da khi nào cần chiếu đèn?

Khi nào cần “bật đèn xanh” cho việc chiếu đèn vàng da ở trẻ sơ sinh?

Vàng da là một hiện tượng khá phổ biến ở trẻ sơ sinh, khiến da và lòng trắng mắt của bé có màu vàng do sự tích tụ bilirubin trong máu. Mặc dù phần lớn các trường hợp vàng da sinh lý (tức là vàng da bình thường) sẽ tự khỏi, nhưng trong một số trường hợp nhất định, việc chiếu đèn (phototherapy) là vô cùng cần thiết để ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm. Vậy, khi nào thì việc “bật đèn xanh” cho việc chiếu đèn vàng da trở nên cấp bách?

Không phải mọi trường hợp vàng da đều cần đến sự can thiệp của đèn chiếu. Thông thường, các bác sĩ sẽ cân nhắc chiếu đèn cho trẻ sơ sinh vàng da sau 24 giờ tuổi, đặc biệt khi:

• Nồng độ Bilirubin tăng quá nhanh và vượt ngưỡng an toàn: Đây là yếu tố quan trọng nhất. Bilirubin là một chất thải do quá trình phân hủy hồng cầu tạo ra. Khi nồng độ bilirubin gián tiếp (loại bilirubin chưa qua xử lý ở gan) trong máu tăng cao một cách bất thường so với tuổi của bé (tính theo giờ sau sinh), và có nguy cơ vượt quá ngưỡng gây tổn thương não, thì việc chiếu đèn là cần thiết để giúp gan bé xử lý bilirubin hiệu quả hơn.

• Chưa có biểu hiện thần kinh, nhưng nguy cơ cao: Việc chiếu đèn vàng da được xem là một biện pháp can thiệp sớm và hiệu quả. Mục tiêu là ngăn chặn bilirubin vượt quá ngưỡng nguy hiểm, từ đó ngăn ngừa các biến chứng thần kinh có thể xảy ra, như vàng da nhân (kernicterus), một tình trạng tổn thương não nghiêm trọng.

• Dự phòng cho trẻ có nguy cơ cao: Chiếu đèn còn được sử dụng như một biện pháp dự phòng cho các bé sơ sinh có những yếu tố sau:

  • Sinh non: Gan của trẻ sinh non thường chưa hoàn thiện, khả năng xử lý bilirubin còn kém.
  • Các vấn đề về máu: Một số bệnh về máu, như bất đồng nhóm máu mẹ con (Rh hoặc ABO), có thể dẫn đến sự phá hủy hồng cầu nhanh chóng, làm tăng nguy cơ vàng da nặng.
  • Các yếu tố nguy cơ khác: Tiền sử gia đình có người bị vàng da nặng, bé bị bầm tím nhiều khi sinh, hoặc bé bú mẹ kém cũng là những yếu tố cần được theo dõi sát sao và có thể cần đến chiếu đèn dự phòng.

Tóm lại:

Quyết định chiếu đèn vàng da cho trẻ sơ sinh không chỉ dựa vào việc bé có bị vàng da hay không, mà còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như tuổi của bé, mức độ bilirubin trong máu, các bệnh lý nền và các yếu tố nguy cơ khác. Việc theo dõi sát sao, thăm khám và tham khảo ý kiến của bác sĩ là vô cùng quan trọng để đảm bảo bé được điều trị kịp thời và hiệu quả, tránh những biến chứng đáng tiếc.

Hãy nhớ rằng, vàng da có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng nếu không được điều trị đúng cách. Đừng ngần ngại trao đổi với bác sĩ nếu bạn có bất kỳ lo lắng nào về tình trạng vàng da của bé.