Giá thành vận tải gồm bao nhiêu loại?

Bóc tách chi phí: Giá thành vận tải gồm những loại nào?

Trong lĩnh vực vận tải, việc xác định giá thành chính xác và hợp lý là yếu tố then chốt quyết định đến hiệu quả kinh doanh. Tuy nhiên, nhiều người vẫn còn nhầm lẫn về cách phân loại và tính toán giá thành vận tải. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này, tập trung vào hai loại giá thành vận tải chính, khác với cách tiếp cận thông thường chỉ phân loại theo chi phí cố định và biến đổi.

Thông thường, chúng ta hay nghe đến việc phân loại giá thành theo chi phí cố định (khấu hao, lương nhân viên quản lý…) và chi phí biến đổi (nhiên liệu, phí cầu đường…). Tuy nhiên, trong thực tế hoạt động vận tải, việc phân loại này chỉ phục vụ cho mục đích phân tích kinh doanh và kiểm soát chi phí. Để hạch toán kế toán và xác định giá vốn, giá thành vận tải được phân thành hai loại chính dựa trên đối tượng phục vụ:

1. Giá thành vận tải cho công trình hoàn thiện: Loại giá thành này áp dụng cho các công trình vận tải đã hoàn thành và đưa vào sử dụng, ví dụ như chi phí vận chuyển vật liệu xây dựng cho một công trình cầu đường đã hoàn công. Toàn bộ chi phí liên quan đến quá trình vận chuyển (nhân công, nhiên liệu, khấu hao phương tiện, phí cầu đường,…) sẽ được tính trực tiếp vào giá vốn của công trình đó (thông qua tài khoản 632 – Giá thành sản xuất kinh doanh). Việc hạch toán này giúp doanh nghiệp xác định được tổng chi phí thực tế đã bỏ ra cho hoạt động vận tải phục vụ công trình cụ thể.

2. Giá thành vận tải cho công trình xây dựng để bán: Khác với loại trên, giá thành này áp dụng cho các dự án xây dựng để bán, ví dụ như chung cư, nhà ở. Chi phí vận chuyển vật liệu, thiết bị đến công trường không được tính trực tiếp vào giá vốn mà được hạch toán qua tài khoản hàng hóa (tài khoản 155 – Thành phẩm). Việc này tương tự như quy trình tính giá thành sản phẩm, trong đó chi phí vận chuyển được coi là một phần cấu thành giá trị của sản phẩm cuối cùng (căn hộ, nhà ở). Sau đó, khi sản phẩm được bán, giá thành này mới được kết chuyển sang giá vốn hàng bán.

Tóm lại, việc phân loại giá thành vận tải theo đối tượng phục vụ (công trình hoàn thiện hay công trình xây dựng để bán) mang tính chất quyết định đến việc hạch toán kế toán và xác định giá vốn. Hiểu rõ sự khác biệt giữa hai loại giá thành này sẽ giúp doanh nghiệp vận tải quản lý tài chính hiệu quả hơn, đồng thời tuân thủ đúng quy định về kế toán. Bên cạnh hai loại chính này, tùy vào đặc thù hoạt động, doanh nghiệp có thể áp dụng thêm các phương pháp phân loại chi phí khác để phục vụ cho công tác phân tích và kiểm soát nội bộ.