Tại sao gọi là Vân Vân?

Tại sao gọi là Vân Vân?

Trong tiếng Hán, chữ Vân (云) mang ý nghĩa là “như thế”. Khi sử dụng trong tiếng Việt, “vân vân” hàm ý biểu thị một danh sách chưa đầy đủ hoặc còn nhiều điều chưa nói hết.

Trong tác phẩm “Truyện Kiều” của đại thi hào Nguyễn Du, “vân vân” được sử dụng một cách khéo léo, góp phần diễn tả những cung bậc cảm xúc dằng dặc, khó có thể diễn tả trọn vẹn của các nhân vật.

Ví dụ, trong câu thơ “Nỗi riêng riêng những đang đầy, / Giọt châu lã chã, dầm dề không khô. / Nỗi riêng còn chẳng nói cho, / Thôi đành thôi, thôi, thôi, thôi, thôi, thôi, thôi! Vân vân…”

Từ “vân vân” xuất hiện ở cuối câu thơ như một lời bỏ lửng, ngụ ý rằng nỗi niềm của nhân vật còn rất nhiều, không thể nào diễn tả hết được bằng lời. Sự lặp lại của từ “thôi” cũng nhấn mạnh sự bất lực và tuyệt vọng trước nỗi đau quá lớn.

Trong đoạn thơ khác, khi Kiều than thở về cuộc đời bi kịch của mình, Nguyễn Du cũng sử dụng “vân vân”:

“Hết nạn này đến nạn kia, / Vâng lời cha mẹ, thôi thì thôi gia. / Vâng lời thì được mẹ cha, / Chứ lời con trẻ, ai mà nghe không? / Thân này há để cho lòng, / Luống mang lấy những chữ đồng, chữ thâm. / Vân vân…”

“Vân vân” ở đây lại biểu thị sự bất lực của Kiều trước số phận nghiệt ngã. Nỗi oan ức, tủi nhục và cảm giác bất công mà Kiều phải chịu đựng là điều quá sức để có thể dùng lời mà nói hết.

Như vậy, qua ngòi bút tài hoa của Nguyễn Du, “vân vân” không chỉ là một từ đơn giản mà trở thành một phương tiện đắc lực để diễn tả những cung bậc cảm xúc sâu sắc nhất của nhân vật. Nó khơi gợi trong lòng người đọc sự đồng cảm, thương xót và ngẫm nghĩ về những nỗi niềm ẩn giấu trong cuộc đời mỗi con người.