Đìa là gì?

Đìa: Hồn Quê Thuở Nào và Niềm Mong Mỏi Đoàn Viên

“Đìa” – một từ ngữ nghe giản dị, mộc mạc nhưng lại ẩn chứa trong mình cả một miền ký ức về làng quê Việt Nam thanh bình. Nếu như trên những cánh đồng lúa, sự sống được gieo mầm và nuôi dưỡng, thì đìa, theo cách riêng của nó, lại là nơi cưu mang, che chở cho những sản vật phù sa, là chốn ẩn náu bình yên của tôm cá sau những cơn lũ dữ dội.

Ngày xưa, trước khi những kỹ thuật nuôi trồng hiện đại ra đời, đìa đóng vai trò quan trọng trong đời sống của người nông dân. Nó không chỉ là nguồn cung cấp thức ăn quý giá mà còn là một phần không thể thiếu của hệ sinh thái đồng ruộng. Cứ mỗi độ sau rằm tháng Chạp, khi cái lạnh của mùa đông dần thấm vào da thịt, cũng là lúc làng quê náo nhiệt với những buổi tát đìa. Tiếng cười nói rộn ràng, tiếng guồng quay nước đều đều, hòa cùng tiếng cá quẫy đuôi tạo nên một bản giao hưởng đặc trưng của làng quê.

Nhưng thời gian trôi đi, những vũng đìa dần biến mất dưới guồng quay của sự phát triển. Ao hồ được đào rộng, ruộng lúa được san lấp, những vũng đìa tự nhiên cứ thế thu hẹp lại, rồi biến mất. Giữa những đổi thay chóng mặt ấy, đâu đó vẫn còn sót lại một vài đìa nhỏ, như một chứng nhân lịch sử, lặng lẽ kể lại câu chuyện về một thời đã qua.

Ở một số vùng quê, đìa không chỉ còn là nơi nuôi cá, mà đã trở thành một biểu tượng văn hóa, một sợi dây kết nối quá khứ và hiện tại. Việc tát đìa không còn đơn thuần là hoạt động kinh tế, mà trở thành một dịp đoàn viên, một lễ hội của cả gia đình. Con cháu dù ở xa xôi, cũng cố gắng thu xếp công việc, tề tựu đông đủ để cùng nhau tát đìa, ôn lại những kỷ niệm tuổi thơ, và cảm nhận hương vị ấm áp của tình thân.

Bởi lẽ đó, việc giữ gìn và bảo tồn những vũng đìa không chỉ là bảo vệ một hệ sinh thái nhỏ bé, mà còn là gìn giữ một phần hồn quê, một nét đẹp văn hóa truyền thống đang dần mai một. Mỗi vũng đìa, dù nhỏ bé, đều là một trang sử sống động, kể về cuộc sống của cha ông, về những giá trị văn hóa tốt đẹp cần được trân trọng và truyền lại cho thế hệ sau.