Miền Trung Việt Nam, từng được gọi là Trung Kỳ (từ năm 1834), An Nam (thời Pháp), hay Trung phần (Việt Nam Cộng hòa), đã tồn tại trong lịch sử với nhiều tên gọi khác nhau.
Miền Trung Việt Nam – Hành Trình Xuyên Thời Gian với Biến Thiên Tên Gọi
Tiếng gọi “miền Trung” đã trở nên quen thuộc trong bản đồ Việt Nam hiện đại, nhưng ít ai biết rằng vùng đất này đã trải qua vô vàn tên gọi khác nhau xuyên suốt lịch sử.
Thời Đại Phong Kiến
- Thế kỷ 11-13: Vùng đất miền Trung là một phần của Vương quốc Đại Việt, được gọi là “Giang Nam” hoặc “Địa phương phía Nam”.
Thời Nhà Nguyễn (1802-1945)
- 1834: Hoàng đế Minh Mạng tiến hành cải cách hành chính, chia Việt Nam thành 3 vùng miền: Bắc Kỳ, Trung Kỳ và Nam Kỳ. Vùng Trung Kỳ bao gồm các tỉnh từ Thanh Hóa đến Bình Thuận.
- 1884-1885: Sau khi Việt Nam rơi vào tay thực dân Pháp, vùng Trung Kỳ được đổi tên thành “An Nam”, với tư cách là một xứ bảo hộ của Pháp.
Thời Việt Nam Cộng Hòa (1954-1975)
- 1954: Sau Hiệp định Genève, Việt Nam bị chia cắt thành hai miền. Vùng đất miền Trung trở thành một phần của Việt Nam Cộng hòa, được gọi là “Trung phần”.
Thời Thống Nhất Quốc Gia (Sau 1975)
- 1976: Sau khi Việt Nam thống nhất, tên gọi “miền Trung” trở thành tên gọi chính thức cho vùng đất này, bao gồm các tỉnh từ Thanh Hóa đến Quảng Ngãi.
Tên Gọi Cổ
Ngoài những tên gọi chính thức kể trên, miền Trung còn có nhiều tên gọi khác, mang đậm nét văn hóa và địa lý:
- Đàng Trong: Tên gọi này thường được sử dụng vào thời nhà Nguyễn, để chỉ vùng đất phía nam đèo Hải Vân.
- Trung Việt: Tên gọi này xuất hiện vào thời nhà Lê, để chỉ vùng đất từ đèo Ngang trở vào.
- Việt Nam: Vào giai đoạn đầu thế kỷ 20, một số nhà nho yêu nước sử dụng tên gọi “Việt Nam” để chỉ riêng vùng đất miền Trung.
Hành trình xuyên thời gian của miền Trung Việt Nam gắn liền với sự biến thiên của tên gọi, phản ánh những giai đoạn lịch sử quan trọng của đất nước. Mỗi tên gọi đều mang một ý nghĩa và câu chuyện riêng, giúp chúng ta hiểu thêm về lịch sử và bản sắc văn hóa của vùng đất này.