Sài Gòn có từ bao giờ?

Sài Gòn, một tên gọi vang vọng lịch sử, một đô thị phồn hoa rực rỡ, nhưng nguồn gốc của nó lại ẩn chứa nhiều lớp lang thời gian, đan xen giữa huyền thoại và thực tế. Câu hỏi Sài Gòn có từ bao giờ? không thể trả lời đơn giản bằng một con số năm cụ thể, mà cần nhìn nhận qua từng giai đoạn lịch sử phức tạp và đa chiều.

Trước khi trở thành Sài Gòn sầm uất mà ta biết ngày nay, vùng đất này đã được người Khmer sinh sống và đặt tên là Prei Nokor từ thế kỷ 17. Prei Nokor, theo tiếng Khmer, mang nghĩa vườn cây, hoặc khu rừng cây, gợi hình ảnh một vùng đất trù phú, được bao phủ bởi thảm thực vật xanh mướt. Thời kỳ này, Prei Nokor chỉ là một khu định cư nhỏ bé, nằm bên dòng sông Sài Gòn hiền hòa, chưa hề có dấu hiệu của một đô thị sầm uất. Sự hiện diện của Prei Nokor trong các ghi chép lịch sử, dù còn khiêm tốn, vẫn chứng minh sự tồn tại của một cộng đồng cư dân trên vùng đất này từ khá sớm. Những dấu tích kiến trúc, những hiện vật còn sót lại, dù ít ỏi, vẫn góp phần tô đậm bức tranh lịch sử của giai đoạn này, vẽ nên một hình ảnh Prei Nokor yên bình, giản dị giữa thiên nhiên hoang sơ.

Sự thay đổi lớn lao đến vào cuối thế kỷ 17, đầu thế kỷ 18, khi người Việt Nam bắt đầu đặt chân đến khai phá vùng đất màu mỡ này. Chính sự hiện diện của người Việt đã tạo nên một bước ngoặt lịch sử, đánh dấu sự chuyển giao quyền kiểm soát và sự hình thành nên một diện mạo mới. Sự phát triển mạnh mẽ của cây gòn trong vùng đã góp phần không nhỏ vào việc đặt tên cho vùng đất này. Hình ảnh những cây gòn bông trắng muốt, mềm mại, trải dài khắp các cánh đồng, đã tạo nên nguồn cảm hứng bất tận cho người đặt tên, và Sài Gòn ra đời từ đó. Tên gọi này, nghe nhẹ nhàng mà sâu lắng, mang trong mình hơi thở của vùng đất trù phú, của sự phát triển mạnh mẽ.

Năm 1698 đánh dấu một cột mốc quan trọng. Tên gọi Sài Gòn chính thức được ghi nhận và sử dụng trong các văn bản hành chính. Đây không chỉ là việc đặt tên đơn thuần, mà còn là sự khẳng định chủ quyền, là sự khởi đầu cho quá trình xây dựng và phát triển thành phố Sài Gòn. Từ một khu định cư nhỏ bé, Sài Gòn bắt đầu lớn mạnh, trở thành một trung tâm thương mại sầm uất, một cửa ngõ giao thương quan trọng của vùng đất Nam Kỳ. Quá trình này kéo dài hàng thế kỷ, trải qua nhiều biến động thăng trầm của lịch sử, nhưng tên gọi Sài Gòn vẫn trường tồn, trở thành một biểu tượng, một niềm tự hào của người dân Việt Nam.

Vì vậy, câu hỏi Sài Gòn có từ bao giờ? không có một câu trả lời duy nhất. Nó là sự kết hợp hài hòa giữa Prei Nokor cổ kính, mang đậm dấu ấn Khmer, và Sài Gòn sôi động, hiện đại, mang hồn cốt Việt. Sự kết hợp này tạo nên một Sài Gòn đa dạng, phong phú, một thành phố mang trong mình cả lịch sử hào hùng và hơi thở hiện đại, luôn chuyển động và phát triển không ngừng.