Trong sáng của tiếng Việt có nghĩa là gì?

Trong sáng của tiếng Việt: Hơn cả sự chuẩn mực

Câu nói “tiếng Việt trong sáng” thường được nhắc đến, nhưng ít ai thật sự đào sâu vào ý nghĩa trọn vẹn của nó. Nó không đơn thuần là sự tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc ngữ pháp hay chính tả, mà là một tổng hòa tinh tế, một sự thăng hoa của ngôn ngữ, phản ánh cả bản sắc văn hóa và sự sáng tạo không ngừng của người Việt.

Sự trong sáng ấy, trước hết, nằm ở sự hài hòa. Đó là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chuẩn mực và sáng tạo. Chúng ta tuân thủ các quy tắc ngữ pháp, chính tả để đảm bảo sự thống nhất, dễ hiểu trong giao tiếp. Nhưng sự tuân thủ này không cứng nhắc, gò bó. Ngược lại, nó là nền tảng vững chắc cho sự bay bổng của ngôn từ. Một câu văn trong sáng không chỉ đúng ngữ pháp mà còn phải tinh tế, lựa chọn từ ngữ sao cho phù hợp nhất với ngữ cảnh, truyền tải được trọn vẹn ý nghĩa và xúc cảm. Nghệ thuật nằm trong sự lựa chọn, trong sự sắp xếp khéo léo những từ ngữ tưởng chừng như đơn giản, tạo nên những câu văn giàu sức sống, giàu hình ảnh.

Sự trong sáng của tiếng Việt còn thể hiện ở sự mềm mại, uyển chuyển. Ngôn ngữ ta không khô cứng, gò bó như một số ngôn ngữ khác. Nó giàu sắc thái, linh hoạt trong việc biểu đạt, có thể mềm mại như lời ru, mạnh mẽ như lời thề, hoặc sâu lắng như một bài thơ. Sự đa dạng này đến từ vốn từ phong phú, từ khả năng kết hợp từ ngữ linh hoạt, tạo nên vô vàn sắc thái biểu cảm khác nhau. Đó là sự giàu có của một ngôn ngữ đã được hun đúc qua hàng ngàn năm lịch sử, thấm đượm hồn cốt dân tộc.

Hơn nữa, sự trong sáng của tiếng Việt còn được bảo đảm bởi sự gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa. Việc hạn chế sử dụng ngôn ngữ nước ngoài một cách tùy tiện, việc bảo tồn và phát triển những từ ngữ thuần Việt là những nỗ lực thiết yếu để giữ gìn sự trong sáng của ngôn ngữ. Không phải là sự khép kín, bảo thủ, mà là sự trân trọng, nâng niu những gì thuộc về mình, đồng thời vẫn sẵn sàng tiếp nhận những yếu tố tích cực từ bên ngoài, nhưng phải được sàng lọc, chắt lọc một cách khéo léo.

Tóm lại, sự trong sáng của tiếng Việt không phải là một khái niệm tĩnh tại, mà là một quá trình vận động không ngừng. Đó là sự kết hợp hài hòa giữa chuẩn mực và sáng tạo, giữa truyền thống và hiện đại, giữa bảo tồn và phát triển. Và mỗi người chúng ta, bằng việc sử dụng tiếng Việt một cách chuẩn xác, tinh tế, góp phần làm cho ngôn ngữ dân tộc thêm trong sáng, giàu đẹp hơn.