Apa saja jenis bank menurut fungsinya?

Lebih daripada Sekadar Menyimpan Wang: Memahami Pelbagai Jenis Bank di Malaysia Berdasarkan Fungsinya

Sistem perbankan Malaysia, seperti mana-mana negara maju, bukanlah entiti monolitik. Ia terdiri daripada pelbagai institusi kewangan yang beroperasi di bawah pengawasan ketat Bank Negara Malaysia, masing-masing dengan fungsi dan peranan tersendiri. Pemahaman akan perbezaan ini penting bukan sahaja untuk individu, malah untuk kestabilan ekonomi negara secara keseluruhan. Secara umumnya, kita boleh mengkategorikan bank-bank di Malaysia berdasarkan fungsi utamanya kepada tiga jenis utama:

1. Bank Pusat (Bank Negara Malaysia): Pengawal dan Penentu Dasar

Bank Negara Malaysia (BNM) merupakan tulang belakang sistem kewangan negara. Ia bukan sekadar bank, tetapi lebih tepatnya sebagai pengawal selia dan penentu dasar monetari. Fungsinya yang utama termasuklah:

• Mengawal bekalan wang dan kredit: BNM memastikan kestabilan harga dan pertumbuhan ekonomi yang mampan melalui kawalan kadar faedah dan polisi kewangan yang lain.
• Mengawal sistem pembayaran: BNM memastikan kelancaran dan kecekapan sistem pembayaran negara, termasuklah pengurusan mata wang Ringgit Malaysia.
• Mengawal dan menyelia institusi kewangan: BNM bertanggungjawab untuk mengawal selia dan memantau operasi semua bank dan institusi kewangan lain di Malaysia bagi memastikan kestabilan dan ketelusan sistem perbankan. Ini termasuklah penetapan peraturan, pengawasan dan penguatkuasaan.
• Melindungi pengguna perkhidmatan kewangan: BNM melindungi hak pengguna melalui pelbagai peraturan dan inisiatif bagi mengelakkan eksploitasi dan memastikan amalan perniagaan yang adil.
• Membantu dalam pembangunan ekonomi: BNM menyokong usaha pembangunan ekonomi negara melalui pelbagai inisiatif dan program yang direka untuk merangsang pertumbuhan ekonomi dan pembangunan sektor-sektor strategik.

Berbeza dengan bank komersial, BNM tidak berurusan secara langsung dengan orang ramai untuk tujuan deposit atau pinjaman. Fokus utamanya adalah kepada pengurusan makro ekonomi dan kestabilan sistem kewangan secara keseluruhan.

2. Bank Komersial: Jantung Sistem Perbankan dan Hubungan dengan Orang Ramai

Bank komersial merupakan jenis bank yang paling dikenali ramai. Mereka membentuk tulang belakang sistem perbankan negara dengan menyediakan pelbagai perkhidmatan kewangan kepada individu dan perniagaan. Perkhidmatan ini termasuklah:

• Akaun simpanan dan semasa: Menyediakan platform untuk menyimpan wang dan melakukan transaksi.
• Pinjaman peribadi, perumahan dan perniagaan: Membiayai pelbagai keperluan individu dan perniagaan.
• Kad kredit dan kad debit: Memudahkan transaksi dan pengurusan kewangan.
• Perkhidmatan perbankan internet dan mudah alih: Menawarkan kemudahan transaksi perbankan secara atas talian.
• Perkhidmatan pengurusan kekayaan: Menawarkan nasihat dan pengurusan pelaburan kepada pelanggan bernilai tinggi.

Bank komersial bersaing antara satu sama lain untuk menarik pelanggan dengan menawarkan pelbagai produk dan perkhidmatan yang menarik serta kadar faedah yang kompetitif.

3. Bank-bank Lain dengan Fungsi Khas: Kepakaran dan Niche Market

Selain bank pusat dan bank komersial, terdapat juga beberapa jenis bank lain dengan fungsi khusus, antaranya:

• Bank Pelaburan: Bertumpu kepada aktiviti pelaburan seperti pengurusan dana, penjaminan bon dan penggabungan serta pengambilalihan syarikat.
• Bank Pembangunan: Memfokus kepada pembiayaan projek pembangunan ekonomi dan sosial. Contohnya, SME Bank yang memberi tumpuan kepada perusahaan kecil dan sederhana.
• Bank Islam: Menawarkan perkhidmatan perbankan berasaskan prinsip Syariah Islam.

Pengkelasan ini bukanlah statik. Sesetengah bank mungkin menawarkan pelbagai jenis perkhidmatan yang merangkumi lebih daripada satu kategori. Namun, memahami fungsi utama setiap jenis bank membantu kita untuk memilih institusi kewangan yang sesuai dengan keperluan dan matlamat kewangan kita. Keseluruhan sistem ini, di bawah pengawasan ketat Bank Negara Malaysia, memastikan kestabilan dan kecekapan sektor perbankan di Malaysia.