Apa saja macam-macam nilai uang?

Memahami Pelbagai Dimensi Nilai Wang: Lebih daripada Sekadar Angka

Wang. Satu perkataan yang sering kita dengar dan gunakan setiap hari. Kita menerima gaji, membayar bil, dan berbelanja dengannya. Namun, adakah kita benar-benar memahami nilai wang yang kita pegang? Nilai wang bukanlah semudah angka yang tertera pada nota atau syiling. Ia lebih kompleks dan merangkumi pelbagai dimensi yang saling berkaitan.

Secara ringkas, kita boleh membahagikan nilai wang kepada beberapa kategori utama: nilai nominal, nilai intrinsik, nilai riil, nilai intrinsik, nilai internal dan nilai eksternal. Mari kita kupas satu persatu:

1. Nilai Nominal (Nilai Tertera): Ini adalah nilai yang paling mudah difahami. Ia merujuk kepada nilai muka yang tertera pada wang kertas atau duit syiling. Contohnya, wang kertas RM10 mempunyai nilai nominal RM10. Nilai ini ditentukan oleh pihak berkuasa yang mengeluarkan wang tersebut, iaitu Bank Negara Malaysia.

2. Nilai Intrinsik (Nilai Bahan Wang): Ini merujuk kepada nilai bahan yang digunakan untuk menghasilkan wang tersebut. Contohnya, nilai intrinsik sebuah syiling perak mungkin lebih tinggi daripada nilai nominalnya jika harga perak di pasaran meningkat. Namun, bagi wang kertas zaman moden, nilai intrinsiknya sangat rendah kerana ia terutamanya diperbuat daripada kertas dan dakwat. Nilai ini jarang menjadi penentu utama nilai wang dalam sistem ekonomi moden.

3. Nilai Riil (Kuasa Beli): Ini adalah ukuran yang paling penting bagi pengguna. Nilai riil merujuk kepada kuasa beli wang tersebut, iaitu jumlah barangan dan perkhidmatan yang boleh dibeli dengan jumlah wang tertentu. Nilai riil berubah-ubah mengikut inflasi. Jika inflasi tinggi, nilai riil wang akan menurun kerana kuasa belinya berkurangan. Contohnya, RM10 pada tahun 1980-an mampu membeli lebih banyak barangan berbanding RM10 pada tahun 2023.

4. Nilai Internal (Kuasa Beli Dalam Negara): Ini menumpukan pada kemampuan wang tempatan untuk membeli barangan dan perkhidmatan dalam negara itu sendiri. Ia dipengaruhi oleh pelbagai faktor ekonomi domestik seperti pengeluaran, permintaan, dan kadar inflasi. Nilai internal yang tinggi menunjukkan ekonomi yang sihat dan stabil.

5. Nilai Eksternal (Kadar Tukaran): Ini merujuk kepada nilai wang tempatan berbanding mata wang asing. Ia ditentukan oleh pasaran pertukaran asing dan mencerminkan kekuatan ekonomi relatif sesebuah negara. Kadar tukaran yang tinggi menunjukkan mata wang negara tersebut kuat berbanding mata wang lain.

Memahami pelbagai aspek nilai wang adalah penting bagi membuat keputusan kewangan yang bijak. Sama ada kita sebagai individu, perniagaan, atau kerajaan, pemahaman yang mendalam terhadap nilai nominal, intrinsik, riil, internal dan eksternal wang membolehkan kita merancang kewangan dengan lebih berkesan dan menguruskan risiko dengan lebih baik. Ia juga membantu kita memahami implikasi inflasi, kadar faedah, dan perubahan dalam ekonomi global terhadap kuasa beli kita.