Apa yang menyebabkan haid tidak keluar?

Haid Tak Kunjung Tiba: Apa Punca Sebenarnya?

Ketiadaan haid, atau dikenali sebagai amenorea, boleh menjadi satu pengalaman yang membimbangkan bagi wanita. Walaupun ia mungkin sekadar kelembapan sementara, ia juga boleh menjadi petanda kepada masalah kesihatan yang lebih serius. Memahami punca-punca amenorea adalah penting bagi mendapatkan rawatan yang sewajarnya.

Secara amnya, ketiadaan haid boleh dikategorikan kepada dua jenis: amenorea primer dan amenorea sekunder. Amenorea primer merujuk kepada situasi di mana seorang gadis yang telah mencapai usia baligh (biasanya 15 tahun) masih belum mengalami haid pertamanya. Amenorea sekunder pula merujuk kepada ketiadaan haid selama tiga kitaran berturut-turut atau enam bulan bagi wanita yang sebelum ini mempunyai kitaran haid yang normal.

Terdapat pelbagai faktor yang boleh menyumbang kepada amenorea. Antaranya:

• Ketidakseimbangan Hormon: Sistem endokrin yang kompleks mengawal kitaran haid. Ketidakseimbangan hormon, seperti yang berlaku dalam sindrom ovari polisistik (PCOS), boleh mengganggu pengeluaran telur dan seterusnya menyebabkan ketiadaan haid. Keadaan lain seperti masalah tiroid dan kelenjar pituitari juga boleh mempengaruhi kitaran haid.

• Masalah Struktur pada Rahim: Fibroid dan polip rahim, walaupun biasanya bukan kanser, boleh mengganggu lapisan rahim dan menyebabkan pendarahan haid yang tidak normal atau ketiadaan haid. Keadaan lain seperti sindrom Asherman, iaitu pembentukan tisu parut di dalam rahim, juga boleh menghalang haid.

• Gaya Hidup: Faktor gaya hidup seperti stres yang melampau, perubahan berat badan yang drastik (sama ada peningkatan atau penurunan), senaman berlebihan dan gangguan pemakanan seperti anoreksia nervosa dan bulimia boleh mengganggu keseimbangan hormon dan seterusnya menjejaskan kitaran haid. Senaman berlebihan boleh mengurangkan lemak badan ke tahap yang kritikal, mengganggu pengeluaran hormon estrogen yang penting untuk haid.

• Ubat-ubatan: Sesetengah ubat-ubatan, termasuk pil perancang keluarga, antipsikotik, antidepresan dan ubat kemoterapi, boleh menyebabkan amenorea sebagai kesan sampingan.

• Kehamilan dan Penyusuan Susu Ibu: Kehamilan merupakan punca paling biasa amenorea sekunder. Penyusuan susu ibu juga boleh menyebabkan ketiadaan haid sementara disebabkan oleh penghasilan hormon prolaktin.

• Keadaan Perubatan Kronik: Penyakit kronik seperti diabetes, penyakit seliak dan penyakit radang pelvik boleh mempengaruhi kitaran haid.

• Menopaus Prematur: Menopaus biasanya berlaku pada usia lewat 40-an atau awal 50-an. Namun, sesetengah wanita mungkin mengalami menopaus prematur sebelum usia 40 tahun, yang menyebabkan ketiadaan haid.

Ketiadaan haid bukanlah sesuatu yang boleh dipandang ringan. Jika anda mengalami amenorea, adalah penting untuk berjumpa dengan doktor bagi mendapatkan diagnosis yang tepat dan rawatan yang sesuai. Doktor akan menjalankan pemeriksaan fizikal, mengambil sejarah perubatan dan mungkin melakukan ujian darah atau imbasan untuk mengenal pasti punca masalah. Pengurusan amenorea bergantung kepada punca yang mendasarinya dan mungkin melibatkan perubahan gaya hidup, ubat-ubatan atau pembedahan.