Kenapa haid tak teratur?

Kenapa Haid Saya Tak Teratur? Menyelami Punca Ketidakseimbangan Kitaran Bulanan

Kitaran haid yang normal biasanya berlaku setiap 21 hingga 35 hari. Namun, ramai wanita mengalami kitaran haid yang tidak teratur, sama ada terlalu pendek, terlalu panjang, atau datang sesuka hati. Ketidakaturan ini, dikenali sebagai oligomenorrhea (haid jarang) atau amenorrhea (ketiadaan haid), boleh menimbulkan kebimbangan dan menjejaskan kesuburan. Memahami punca di sebalik haid yang tidak teratur adalah langkah pertama untuk mendapatkan rawatan yang tepat.

Meskipun perubahan hormon semasa akil baligh dan mendekati menopaus merupakan antara penyebab biasa haid tidak teratur, terdapat pelbagai faktor lain yang boleh menyumbang kepada masalah ini. Antaranya:

• Kerosakan Ovari Pramatang (Premature Ovarian Insufficiency – POI): Keadaan ini berlaku apabila ovari berhenti berfungsi dengan normal sebelum usia 40 tahun. POI mengganggu penghasilan hormon estrogen dan progesteron, seterusnya mengakibatkan kitaran haid menjadi tidak menentu.

• Penggunaan Ubat-Ubatan Tertentu: Sesetengah ubat seperti pil perancang, antidepresan, ubat antipsikotik, dan steroid boleh mengganggu keseimbangan hormon dan mempengaruhi kitaran haid.

• Tekanan Perasaan (Stress): Stress yang berpanjangan boleh mengganggu fungsi hypothalamus, bahagian otak yang mengawal kitaran haid. Hormon stress seperti kortisol boleh menghalang penghasilan hormon reproduktif, menyebabkan haid tidak teratur atau terhenti.

• Hiperprolaktinemia: Keadaan ini melibatkan penghasilan hormon prolaktin yang berlebihan. Prolaktin, hormon yang penting untuk penghasilan susu ibu, boleh mengganggu pengeluaran hormon estrogen dan seterusnya menyebabkan haid tidak teratur.

• Gangguan Pemakanan: Anoreksia nervosa dan bulimia nervosa, dua jenis gangguan pemakanan yang serius, boleh menyebabkan kekurangan zat makanan yang teruk. Ketidakseimbangan nutrisi ini mengganggu penghasilan hormon dan boleh menghentikan haid sepenuhnya.

• Diabetes yang Tidak Terkawal: Paras gula dalam darah yang tinggi boleh merosakkan saluran darah dan saraf, termasuk yang membekalkan darah ke ovari. Kerosakan ini boleh mengganggu fungsi ovari dan mengakibatkan kitaran haid yang tidak normal.

• Sindrom Ovari Polisistik (PCOS): PCOS merupakan gangguan hormon yang biasa berlaku di kalangan wanita usia reproduktif. Ketidakseimbangan hormon dalam PCOS menyebabkan penghasilan hormon androgen yang berlebihan, yang boleh mengganggu ovulasi dan menyebabkan haid tidak teratur.

• Perubahan Berat Badan yang Drastik: Sama ada peningkatan atau penurunan berat badan yang mendadak boleh mempengaruhi keseimbangan hormon dan mengganggu kitaran haid. Tisu lemak memainkan peranan dalam penghasilan estrogen, dan perubahan berat badan yang drastik boleh mengganggu proses ini.

Penting untuk diingatkan: Haid yang tidak teratur bukanlah sesuatu yang boleh dipandang ringan. Ia mungkin petanda kepada masalah kesihatan yang lebih serius. Sekiranya anda mengalami kitaran haid yang tidak normal, jangan bertangguh untuk berjumpa doktor. Doktor akan menjalankan pemeriksaan fizikal, ujian darah, dan mungkin ujian pengimejan untuk mengenal pasti punca sebenar dan memberikan rawatan yang sesuai. Pengenalpastian dan rawatan awal dapat membantu mencegah komplikasi kesihatan yang lebih serius di masa hadapan dan meningkatkan peluang untuk hamil bagi mereka yang merancang untuk menimang cahaya mata.