Jelaskan apa yang dimaksud dengan biaya kualitas dan apa yang menyebabkan timbulnya biaya kualitas.?

Kos Kualiti: Bayangan yang Menelan Untung

Kos kualiti, seringkali diabaikan, merupakan beban tersembunyi yang mampu menjejaskan keuntungan sesebuah organisasi. Ia bukan sekadar kos pembaikan produk rosak, tetapi merangkumi spektrum perbelanjaan yang lebih luas, melibatkan semua usaha yang dilakukan untuk mencapai dan mengekalkan kualiti produk atau perkhidmatan. Memahami komponen dan punca kos ini adalah kritikal untuk kejayaan jangka panjang sesebuah perniagaan.

Berbeza dengan tanggapan umum, kos kualiti bukan sahaja merangkumi kos yang timbul daripada produk atau perkhidmatan yang tidak berkualiti, tetapi juga kos yang dilaburkan untuk mencegah berlakunya kecacatan. Ia boleh dikategorikan kepada empat bahagian utama:

1. Kos Pencegahan (Prevention Costs): Ini merupakan pelaburan proaktif untuk mengelakkan kecacatan daripada berlaku. Contohnya termasuk:

• Latihan kakitangan: Melatih pekerja dengan kemahiran dan pengetahuan yang diperlukan untuk menghasilkan produk berkualiti.
• Reka bentuk dan pembangunan produk: Mempelajari dan memperbaiki reka bentuk produk untuk mengurangkan kecacatan yang berpotensi.
• Program kawalan kualiti: Menerapkan sistem dan prosedur untuk memantau dan mengawal kualiti sepanjang proses pengeluaran.
• Penyelidikan dan pembangunan: Memastikan penggunaan teknologi dan bahan mentah yang terbaik untuk menghasilkan produk yang berkualiti tinggi.

2. Kos Penilaian (Appraisal Costs): Kos ini berkaitan dengan aktiviti yang dilakukan untuk menilai kualiti produk atau perkhidmatan. Ini termasuk:

• Pemeriksaan dan ujian: Menjalankan ujian dan pemeriksaan pada produk untuk mengenal pasti sebarang kecacatan.
• Ujian kualiti: Menggunakan peralatan dan kaedah khusus untuk mengukur kualiti produk.
• Audit kualiti: Menilai proses pengeluaran untuk memastikan pematuhan terhadap piawaian kualiti.

3. Kos Kegagalan Dalaman (Internal Failure Costs): Kos ini timbul apabila kecacatan dikesan sebelum produk sampai kepada pelanggan. Contohnya:

• Bahan buangan: Kos untuk melupuskan produk yang cacat.
• Pembaikan dan pembetulan: Kos untuk membaiki produk yang rosak sebelum ia dihantar kepada pelanggan.
• Kerja semula: Kos untuk menjalankan kerja semula pada produk yang tidak memenuhi standard kualiti.

4. Kos Kegagalan Luaran (External Failure Costs): Kos ini merupakan kos yang paling mahal dan paling merugikan, yang timbul apabila kecacatan dikesan selepas produk sampai kepada pelanggan. Ia termasuk:

• Kos jaminan: Kos untuk membaiki atau menggantikan produk yang rosak di bawah jaminan.
• Kos aduan pelanggan: Kos untuk menangani aduan pelanggan dan menyelesaikan masalah yang timbul.
• Kehilangan reputasi: Kerugian pendapatan dan reputasi yang disebabkan oleh produk berkualiti rendah.
• Kos liabiliti undang-undang: Kos yang mungkin perlu ditanggung akibat tuntutan undang-undang berkaitan dengan produk yang cacat.

Punca Timbulnya Kos Kualiti:

Kos kualiti timbul daripada pelbagai faktor, termasuklah:

• Reka bentuk produk yang lemah: Reka bentuk yang tidak praktikal atau tidak mengambil kira ketahanan dan kebolehgunaan produk.
• Proses pengeluaran yang tidak cekap: Proses yang tidak dipantau dengan baik boleh membawa kepada kecacatan dan pembaziran.
• Kegagalan dalam pengurusan kualiti: Ketiadaan sistem pengurusan kualiti yang efektif boleh menyebabkan peningkatan kos kualiti.
• Kekurangan latihan pekerja: Pemahaman dan kemahiran yang kurang daripada pekerja boleh menyumbang kepada kecacatan produk.
• Kekurangan bahan mentah berkualiti: Penggunaan bahan mentah yang berkualiti rendah boleh menjejaskan kualiti produk akhir.

Pengurusan kos kualiti yang efektif memerlukan strategi yang komprehensif, melibatkan pemantauan berterusan, analisis data, dan pengambilan tindakan pembetulan yang pantas. Dengan mengurangkan kos kualiti, sesebuah organisasi bukan sahaja dapat meningkatkan keuntungan, tetapi juga meningkatkan kepuasan pelanggan dan memperkukuhkan reputasinya. Oleh itu, memberi tumpuan kepada kualiti bukan sahaja penting, tetapi juga merupakan pelaburan strategik yang bijak.