Bagaimana proses bertunangan?

Bertunang dalam Adat Perkahwinan Melayu: Simbol Ikatan Sebelum Gerbang Perkahwinan

Dalam perjalanan menuju gerbang perkahwinan dalam adat Melayu, bertunang merupakan satu langkah penting yang sarat dengan makna dan tradisi. Walaupun sering kali dikaitkan dengan lamaran, bertunang mempunyai peranan dan keunikan tersendiri dalam mengukuhkan ikatan cinta antara dua insan. Artikel ini akan menyingkap proses bertunang dalam adat perkahwinan Melayu, membezakannya dengan lamaran, serta menyoroti kepentingan simboliknya.

Bertunang: Lebih Daripada Sekadar Pertukaran Cincin

Inti pati adat bertunang lazimnya melibatkan pertukaran cincin antara pasangan, sebagai simbol komitmen dan janji untuk melangkah ke alam perkahwinan. Namun, ia lebih daripada sekadar acara pertukaran barang kemas. Ia adalah satu pengisytiharan terbuka kepada keluarga, sahabat handai, dan masyarakat tentang hasrat pasangan untuk membina mahligai bahagia.

Perbezaan dengan Lamaran: Dua Langkah Penting yang Saling Melengkapi

Walaupun seringkali disalah anggap sebagai proses yang sama, lamaran dan bertunang mempunyai perbezaan yang ketara. Lamaran adalah satu proses formal di mana pihak lelaki melalui wakilnya (biasanya keluarga) menyatakan hasrat untuk memperisterikan wanita tersebut. Penerimaan lamaran secara rasmi menandakan persetujuan pihak perempuan untuk meneruskan hubungan ke peringkat yang lebih serius.

Bertunang pula, biasanya dilakukan selepas lamaran diterima, walaupun terdapat juga keluarga yang memilih untuk melakukannya sebelum atau di luar acara lamaran. Dalam erti kata lain, lamaran lebih kepada persetujuan manakala bertunang adalah simbol persetujuan tersebut. Bertunang menjadi pengikat janji yang lebih kukuh dan memberikan masa kepada kedua-dua belah pihak untuk membuat persiapan rapi menjelang hari bahagia.

Proses Bertunang: Langkah Demi Langkah

Proses bertunang lazimnya melibatkan langkah-langkah berikut:

1. Perbincangan Keluarga: Sebelum majlis bertunang dilangsungkan, keluarga kedua-dua belah pihak akan mengadakan perbincangan awal. Perbincangan ini melibatkan penentuan tarikh, tempat, jumlah hantaran, dan perkara-perkara lain yang berkaitan.

2. Majlis Bertunang: Pada hari yang telah ditetapkan, rombongan pihak lelaki akan berkunjung ke rumah pihak perempuan. Rombongan ini membawa bersama hantaran seperti cincin tunang, sirih junjung, kuih-muih, buah-buahan, pakaian, dan lain-lain lagi mengikut adat dan kemampuan keluarga.

3. Upacara Pertukaran Cincin: Setelah rombongan pihak lelaki tiba, wakil dari kedua-dua belah pihak akan berucap bagi memperkenalkan ahli keluarga dan tujuan kedatangan. Kemudian, upacara pertukaran cincin akan dilakukan. Ibu atau ahli keluarga perempuan yang lebih tua akan menyarungkan cincin di jari manis pihak lelaki, diikuti dengan ibu atau ahli keluarga lelaki yang menyarungkan cincin di jari manis pihak perempuan.

4. Penetapan Tarikh Perkahwinan: Kebiasaannya, tarikh perkahwinan akan dibincangkan dan dipersetujui bersama pada majlis bertunang tersebut.

5. Jamuan dan Silaturahim: Selepas upacara pertukaran cincin, jamuan akan dihidangkan untuk tetamu yang hadir. Majlis bertunang ini juga menjadi platform untuk mengeratkan hubungan silaturahim antara kedua-dua belah keluarga.

Simbolisme dan Kepentingan Bertunang

Bertunang bukan sekadar formaliti, ia mempunyai simbolisme yang mendalam. Cincin tunang melambangkan ikatan yang tidak putus, janji setia, dan komitmen untuk membina masa depan bersama. Tempoh pertunangan memberikan masa kepada pasangan untuk mengenali hati budi masing-masing dengan lebih mendalam, merancang perkahwinan, dan membuat persiapan rapi dari segi mental dan fizikal.

Kesimpulan

Bertunang dalam adat perkahwinan Melayu merupakan satu proses yang indah dan bermakna. Ia adalah satu pengisytiharan cinta yang tulus, janji setia, dan langkah penting dalam membina sebuah keluarga bahagia. Dengan memahami proses dan simbolisme di sebaliknya, kita dapat menghargai keindahan adat perkahwinan Melayu dan memastikan tradisi ini terus dipelihara dan diwarisi oleh generasi akan datang.