Batas usia nikah menurut UU No. 16 tahun 2019?

Usia Nikah 19 Tahun: Lindungi Anak, Raih Kesetaraan Gender?

Undang-Undang Nomor 16 Tahun 2019 di Indonesia telah mencetuskan gelombang perubahan signifikan dalam landskap perkahwinan negara tersebut. Perubahan utama yang diperkenalkan adalah penetapan had umur minimum perkahwinan iaitu 19 tahun bagi lelaki dan perempuan. Langkah berani ini menandakan komitmen Indonesia untuk melindungi hak kanak-kanak dan mengurangkan masalah perkahwinan di bawah umur yang selama ini menjadi isu sosial yang membimbangkan.

Sebelum penggubalan undang-undang ini, had umur perkahwinan di Indonesia agak longgar dan berbeza mengikut agama dan daerah. Ini menyebabkan ramai kanak-kanak, terutamanya perempuan, dipaksa berkahwin sebelum mereka mencapai kematangan fizikal, emosi, dan mental. Perkahwinan sebegini seringkali membawa kepada pelbagai implikasi negatif, termasuklah risiko kesihatan yang tinggi, pendidikan terganggu, kehilangan peluang ekonomi, dan peningkatan risiko keganasan rumah tangga.

Dengan penetapan had umur minimum 19 tahun, Indonesia secara jelas menyatakan pendirian tegas menentang perkahwinan di bawah umur. Ia dilihat sebagai langkah progresif untuk memastikan setiap individu mencapai kematangan sebelum membuat keputusan seberat perkahwinan. Umur 19 tahun dipilih bukan secara rawak, tetapi mengambil kira keperluan perkembangan individu dari segi fizikal, mental dan sosio-emosional. Pada usia ini, diharapkan individu telah cukup matang untuk membuat keputusan yang bertanggungjawab dan menguruskan tanggungjawab yang datang bersama perkahwinan.

Selain melindungi kanak-kanak, undang-undang ini juga bertujuan untuk mencapai kesetaraan gender dalam perkahwinan. Dengan menetapkan had umur yang sama bagi lelaki dan perempuan, ia menghapuskan diskriminasi gender yang selama ini wujud. Perkahwinan di bawah umur seringkali lebih menjejaskan perempuan, kerana mereka terpaksa menanggung beban tanggungjawab rumah tangga dan keluarga pada usia yang terlalu muda, sekaligus menjejaskan peluang pendidikan dan kerjaya mereka.

Walaupun undang-undang ini merupakan satu langkah maju yang besar, penguatkuasaannya masih menjadi cabaran. Kesedaran masyarakat tentang kepentingan undang-undang ini perlu ditingkatkan, dan kerjasama pelbagai pihak, termasuklah keluarga, pemimpin agama, dan agensi kerajaan, amat penting untuk memastikan undang-undang ini dipatuhi dengan berkesan. Usaha pendidikan dan pencegahan perlu dijalankan secara berterusan untuk mengubah persepsi masyarakat tentang perkahwinan dan kepentingan perlindungan hak kanak-kanak.

Kesimpulannya, penetapan had umur minimum perkahwinan 19 tahun menerusi Undang-Undang Nomor 16 Tahun 2019 merupakan satu langkah penting bagi Indonesia dalam melindungi hak kanak-kanak dan mencapai kesetaraan gender. Walaupun cabaran penguatkuasaan masih wujud, komitmen berterusan daripada semua pihak amat diperlukan untuk memastikan keberkesanan undang-undang ini dan membina masyarakat yang lebih adil dan saksama.