Co daje autyzm na maturze?

Autyzm a matura: Indywidualne dostosowania, a nie specjalne przywileje

Matura to dla każdego ucznia ważny moment, a dla osób ze spektrum autyzmu (OSA) może być szczególnie wymagającym wyzwaniem. Stereotypy i uproszczenia często zaciemniają rzeczywistość, sugerując, że zdający z autyzmem otrzymują “ulgi” czy “specjalne traktowanie”. Prawda jest jednak bardziej złożona i skupia się na zapewnieniu równych szans, a nie na nadawaniu przewagi. Co zatem daje autyzm na maturze? Niczego dodatkowego, co mogłoby naruszać zasady sprawiedliwej oceny. Daje jednak możliwość dostosowania warunków egzaminu do indywidualnych potrzeb.

Kluczowe jest zrozumienie, że autyzm jest spektrum – objawia się w różnorodny sposób i ma różny wpływ na funkcjonowanie jednostki. Jedna osoba z autyzmem może mieć trudności z koncentracją i przetwarzaniem informacji, inna może zmagać się z nadmierną wrażliwością sensoryczną, a jeszcze inna może doświadczać trudności z komunikacją werbalną. Dlatego też nie ma jednego, uniwersalnego rozwiązania.

Dostosowania egzaminacyjne dla osób z autyzmem wynikają z indywidualnych potrzeb edukacyjnych, precyzyjnie opisanych w Indywidualnym Programie Edukacyjno-Terapeutycznym (IPET) lub innym dokumencie, który opracowują specjaliści. Te dostosowania mają na celu wyeliminowanie barier, które uniemożliwiają uczniowi pełne zaprezentowanie swojej wiedzy i umiejętności.

W praktyce oznacza to, że zdający z autyzmem może otrzymać dodatkowe minuty na rozwiązanie zadań. Nie jest to jednak stała liczba – czas dodatkowy jest dostosowywany do indywidualnych potrzeb. Przykładowo, egzamin ustny może być wydłużony o 15 minut, a pisemny (poziom podstawowy) o 30 minut. W niektórych przypadkach mogą być zastosowane także inne dostosowania, takie jak:

• Zmiana miejsca egzaminu: np. egzamin w cichszym, mniej zatłoczonym pomieszczeniu, aby zminimalizować wpływ bodźców sensorycznych.
• Zmiana formy zadania: np. zamiana zadań pisemnych na ustne, jeśli taka forma lepiej odpowiada potrzebom zdającego.
• Użycie pomocy dydaktycznych: np. zezwolenie na korzystanie z kalkulatora, słowników lub innych narzędzi.

Warto podkreślić, że te dostosowania nie zmieniają poziomu trudności egzaminu ani kryteriów oceny. Ich celem jest zapewnienie, aby zdający mógł skoncentrować się na samym egzaminie, a nie na pokonaniu dodatkowych barier wynikających z jego autyzmu. To jest kluczowa różnica między dostosowaniem a nadawaniem przewagi. Dostosowania dążą do stworzenia równych szans dla wszystkich zdających, niezależnie od ich indywidualnych potrzeb.

Podsumowując, “co daje autyzm na maturze” to nie jest przywilej, lecz możliwość dostosowania warunków egzaminu, aby osoby ze spektrum autyzmu mogły rzetelnie zaprezentować swój potencjał i wiedzę. Jest to kwestia sprawiedliwości edukacyjnej i zapewnienia równych szans dla wszystkich.