Dlaczego ucieka witamina B?

Uciekająca witamina B: Dlaczego nasz organizm ją traci, mimo odpowiedniej diety?

Witaminy z grupy B to zespół niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu związków, uczestniczących w licznych procesach metabolicznych. Ich niedobór może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, a paradoksalnie, deficyt ten może wystąpić nawet przy diecie bogatej w produkty zawierające te witaminy. Dlaczego tak się dzieje? Kluczem jest zrozumienie, że samo spożycie witaminy B to dopiero pierwszy krok – równie istotne jest jej efektywne wchłanianie z przewodu pokarmowego. A tutaj tkwi sedno problemu.

Problem “uciekającej” witaminy B najczęściej wiąże się z zaburzeniami wchłaniania w jelitach. To nie jest kwestia braku witaminy w diecie, a niemożności jej prawidłowego przyswojenia przez organizm. Wyobraźmy sobie, że dostarczamy witaminę B jak list do skrzynki pocztowej, ale listonosz (nasz układ pokarmowy) ma problemy z doręczeniem przesyłki do odbiorcy (komórek).

Kilka czynników może zakłócać ten proces:

• Choroby zapalne jelit: Stany zapalne, takie jak choroba Crohna czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego, niszczą błonę śluzową jelit, utrudniając wchłanianie nie tylko witaminy B, ale i innych składników odżywczych. Uszkodzona bariera jelitowa jest jak dziurawa skrzynka pocztowa – część “listów” (witamin) po prostu ginie w drodze.

• Celiakia: Ta choroba autoimmunologiczna powoduje uszkodzenie kosmków jelitowych, odpowiedzialnych za wchłanianie składników odżywczych. W efekcie, wchłanianie witaminy B jest znacznie upośledzone.

• Niedobór czynników wspomagających wchłanianie: Niektóre witaminy z grupy B, aby zostać dobrze przyswojone, potrzebują wsparcia innych substancji. Na przykład, wchłanianie kwasu foliowego (witamina B9) zależy od obecności białka wiążącego kwas foliowy. Niedobór tego białka, spowodowany np. niedoborem żelaza lub witaminy B12, może prowadzić do deficytu kwasu foliowego, pomimo jego wystarczającej ilości w diecie. Podobnie, wchłanianie witaminy B12 wymaga obecności czynnika wewnętrznego Castle’a, produkowanego przez żołądek. Jego brak, np. w przebiegu anemii złośliwej, uniemożliwia przyswojenie tej witaminy.

• Złe nawyki żywieniowe: Chociaż nie bezpośrednio wpływają na wchłanianie, dieta uboga w błonnik, bogata w przetworzoną żywność i substancje antynutricyjne może pośrednio pogarszać stan flory bakteryjnej jelit, wpływając na ich funkcje, w tym wchłanianie składników odżywczych. Niewłaściwe połączenie produktów spożywczych również może ograniczać przyswajalność witamin z grupy B.

Podsumowując, niedobór witaminy B nie zawsze świadczy o nieprawidłowej diecie. Kluczowe jest zbadanie przyczyn tego deficytu, skupiając się na prawidłowym funkcjonowaniu układu pokarmowego. W przypadku podejrzenia zaburzeń wchłaniania, niezbędna jest konsultacja lekarska i ewentualnie dalsza diagnostyka, aby dotrzeć do sedna problemu i wprowadzić odpowiednie działania terapeutyczne. W ten sposób, “uciekającą” witaminę B uda się “złapać” i zapewnić organizmowi niezbędne składniki do prawidłowego funkcjonowania.