Czy Plock widać z Warszawy?

Czy Płock widać z Warszawy? Mit i rzeczywistość dalekich obserwacji.

Warszawa, otoczona nizinnym krajobrazem, kusi obietnicą dalekich obserwacji. Często powtarza się stwierdzenie, że z wysokich punktów stolicy dostrzec można kominy elektrowni w Łodzi i Płocku. Czy to jednak prawda, czy tylko zakorzeniony mit?

O ile Skierniewice, Żyrardów czy Wyszków, leżące w odległości kilkudziesięciu kilometrów, są rzeczywiście widoczne z Warszawy przy dobrej widoczności, to obserwacja Płocka czy Łodzi jest znacznie bardziej problematyczna, wręcz niemożliwa bez użycia specjalistycznego sprzętu. Odległość i krzywizna Ziemi stanowią tu główną przeszkodę. Płock oddalony jest od Warszawy o ponad 100 km, a Łódź o około 130 km. W takich dystansach, nawet najwyższe kominy elektrowni “chowają się” za horyzontem.

Teoretycznie, stojąc na Pałacu Kultury i Nauki, linia horyzontu znajduje się w odległości około 60 km. Oznacza to, że obiekty położone dalej, nawet bardzo wysokie, znajdą się poniżej tej linii i będą niewidoczne dla nieuzbrojonego oka. Nawet uwzględniając refrakcję atmosferyczną, która nieznacznie “podnosi” horyzont, obserwacja Płocka czy Łodzi pozostaje poza zasięgiem wzroku.

Skąd zatem bierze się mit o widoczności tych miast? Być może wynika on z dawnych obserwacji, kiedy zanieczyszczenie powietrza było znacznie większe, tworząc specyficzne warunki atmosferyczne, sprzyjające powstawaniu miraży i zjawisk refrakcji. Możliwe też, że mylone są inne obiekty przemysłowe, bliższe Warszawie, z kominami elektrowni w Płocku czy Łodzi.

Podsumowując, choć z Warszawy można podziwiać rozległe panoramy Mazowsza, obejmujące miasta takie jak Skierniewice, Żyrardów czy Wyszków, to dostrzeżenie Płocka czy Łodzi gołym okiem jest praktycznie niemożliwe. Do takich obserwacji niezbędne byłoby pokonanie krzywizny Ziemi, na przykład poprzez wzniesienie się na znacznie większą wysokość, lub zastosowanie teleskopu o dużym powiększeniu.