Czy gotowanie zup na kościach jest zdrowe?

Rosół na kościach: eliksir zdrowia czy mit? Analizujemy popularne przekonania

Rosół, a w szczególności ten gotowany na kościach, od lat cieszy się w Polsce niesłabnącą popularnością. Traktowany jest nie tylko jako comfort food, ale i naturalne remedium na wiele dolegliwości. W ostatnim czasie, dzięki trendom prozdrowotnym, wywar z kości (ang. bone broth) zyskał miano “superfood”, obiecując szereg korzyści – od poprawy kondycji skóry po wspomaganie detoksykacji organizmu. Czy te obietnice mają solidne podstawy naukowe? Przyjrzyjmy się bliżej popularnym przekonaniom.

Wywar z kości – obiecujący potencjał, brak jednoznacznych dowodów

Zwolennicy rosołu gotowanego na kościach przypisują mu szereg właściwości zdrowotnych. Wymieniają m.in.:

• Poprawę kondycji skóry: Zawarty w wywarze kolagen ma rzekomo przyczyniać się do zwiększenia elastyczności i nawilżenia skóry, redukując zmarszczki.
• Wspomaganie gojenia przy zespole nieszczelnego jelita: Aminokwasy takie jak glutamina mają odżywiać komórki nabłonka jelitowego, pomagając w jego regeneracji.
• Wspomaganie procesu detoksykacji: Wywar z kości ma wspierać pracę wątroby i usuwanie toksyn z organizmu.
• Wpływ na zdrowie mózgu: Zawarte w rosole aminokwasy i minerały mają pozytywnie wpływać na funkcje kognitywne i nastrój.
• Poprawę stanu stawów i mięśni: Kolagen i glukozamina, obecne w wywarze, mają chronić chrząstkę stawową i wspierać regenerację mięśni.

Należy jednak podkreślić, że większość tych twierdzeń opiera się na anegdotycznych dowodach i badaniach in vitro lub na modelach zwierzęcych. Niewiele jest badań przeprowadzonych na ludziach, które jednoznacznie potwierdzałyby te korzystne efekty spożywania wywaru z kości.

Co tak naprawdę zawiera wywar z kości?

Rzeczywiście, wywar z kości może być źródłem cennych składników odżywczych, takich jak:

• Kolagen: Białko strukturalne, stanowiące ważny składnik skóry, kości, stawów i innych tkanek.
• Aminokwasy: Budulec białek, niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu.
• Minerały: Wapń, magnez, fosfor i potas, kluczowe dla wielu procesów metabolicznych.
• Glukozamina i chondroityna: Składniki chrząstki stawowej, które mogą mieć działanie przeciwzapalne i chondroprotekcyjne.

Zawartość poszczególnych składników odżywczych w wywarze z kości zależy od wielu czynników, takich jak rodzaj kości, czas gotowania, dodatki (warzywa, zioła) oraz proporcje wody. Oznacza to, że nie każdy rosół gotowany na kościach będzie bogaty w deklarowane składniki.

Potencjalne zagrożenia

Mimo potencjalnych korzyści, należy pamiętać o potencjalnych zagrożeniach związanych ze spożyciem wywaru z kości:

• Obecność metali ciężkich: Kości zwierząt mogą zawierać metale ciężkie, takie jak ołów, które podczas długotrwałego gotowania mogą przedostać się do wywaru. Wybierając kości, warto upewnić się, że pochodzą one od zwierząt hodowanych w ekologicznych warunkach.
• Wysoka zawartość glutaminianu sodu (MSG): Naturalnie występujący glutaminian w kościach może podwyższać poziom MSG w wywarze, co u osób wrażliwych może powodować niepożądane objawy.
• Brak kontrolowanej zawartości składników odżywczych: Jak wspomniano, zawartość poszczególnych składników w wywarze jest trudna do oszacowania, co utrudnia kontrolowanie dawki.

Podsumowanie

Wywar z kości, choć popularny i przypisywane mu są liczne korzyści zdrowotne, wymaga dalszych badań naukowych. Na chwilę obecną, nie ma wystarczających dowodów, aby jednoznacznie potwierdzić wszystkie deklarowane efekty. Z pewnością może być on elementem zdrowej, zbilansowanej diety, dostarczającym cennych składników odżywczych. Warto jednak zachować umiar i dbać o jakość składników, z których przygotowujemy wywar. Zamiast traktować go jako panaceum na wszystkie dolegliwości, lepiej postrzegać go jako smaczny i potencjalnie wartościowy dodatek do naszej codziennej diety. Pamiętajmy również, że dla utrzymania dobrego zdrowia kluczowe jest holistyczne podejście, obejmujące zdrową dietę, aktywność fizyczną i dbałość o higienę psychiczną.