Dlaczego chudne, a waga stoi?

Chudnę, ale waga stoi – dlaczego? Rozwikłanie zagadki plateau w odchudzaniu

Odchudzanie to proces złożony, a jego efekty nie zawsze są widoczne na wadze w sposób liniowy. Często zdarza się, że czujemy się lżejsi, ubrania są luźniejsze, a lustro pokazuje wyraźną różnicę w sylwetce, podczas gdy cyferka na wadze pozostaje niezmienna, albo rośnie, mimo redukcji kalorii. To zjawisko, potocznie nazywane “plateau”, jest frustrujące, ale w większości przypadków ma całkowicie naturalne wytłumaczenie.

Kluczem do zrozumienia tego paradoksu jest adaptacja organizmu. Nasze ciało to niezwykle inteligentny system, który dąży do homeostazy – stanu równowagi. Kiedy drastycznie zmieniamy nasze nawyki żywieniowe, np. przechodząc na dietę niskokaloryczną, organizm reaguje, próbując dostosować się do nowej rzeczywistości. Ten proces adaptacyjny obejmuje kilka kluczowych obszarów:

• Metabolizm: Zredukowanie kaloryczności diety automatycznie spowalnia metabolizm. Organizm, czując niedobór energii, próbuje oszczędzać kalorie, zmniejszając wydatki energetyczne. To naturalna reakcja obronna, mająca na celu przetrwanie. Spadek metabolizmu może być powodem, dla którego waga stoi w miejscu, mimo że nadal redukujemy kalorie.

• Gospodarka hormonalna: Zmiana diety wpływa na poziom hormonów regulujących apetyt i gospodarkę tłuszczową, takich jak leptyna i grelina. Zaburzenia w ich równowadze mogą prowadzić do wzmożonego uczucia głodu, a co za tym idzie – utrudniać dalszą redukcję wagi. Dodatkowo, stres związany z dietą może również wpłynąć na poziom kortyzolu, co sprzyja magazynowaniu tkanki tłuszczowej.

• Zmiany w składzie ciała: Choć waga może stać w miejscu, może zachodzić istotna zmiana w składzie ciała. Organizm może tracić tkankę tłuszczową, jednocześnie budując masę mięśniową (np. w wyniku aktywności fizycznej). Mięśnie są gęstsze od tłuszczu, dlatego ich wzrost może maskować spadek masy tłuszczowej na wadze. Obwody ciała będą wtedy mniejsze, a ubrania luźniejsze, co potwierdzi skuteczność diety.

• Woda i elektrolity: Wahania wagi mogą być spowodowane również retencją wody. Dieta uboga w węglowodany może spowodować początkowo niewielki wzrost wagi, spowodowany utratą glikogenu (magazynowanej formy glukozy) z mięśni, co wiąże się z utratą wody. Natomiast po pewnym czasie, organizm zrównoważy poziom elektrolitów i waga ustabilizuje się na niższym poziomie.

Co robić, gdy waga stoi w miejscu, a my czujemy się lepiej?

Zamiast koncentrować się wyłącznie na liczbie na wadze, warto zwrócić uwagę na inne wskaźniki postępów:

• Obwody ciała: Regularnie mierz obwody w talii, biodrach i innych partiach ciała. Zmniejszenie obwodów świadczy o redukcji tkanki tłuszczowej.
• Zdjęcia: Regularnie rób zdjęcia, aby wizualnie śledzić postępy.
• Ubrania: Zwróć uwagę, jak ubrania na Tobie leżą. Luźniejsze ubrania to wyraźny sygnał, że odchudzanie przynosi efekty.
• Siła i wytrzymałość: Jeżeli ćwiczysz, obserwuj wzrost siły i wytrzymałości.
• Samoocena: Jak czujesz się w swoim ciele? Poprawa samopoczucia i energii to również dowód na skuteczność podejmowanych działań.

Plateau jest zjawiskiem naturalnym i tymczasowym. Zamiast się zniechęcać, skup się na zdrowych nawykach żywieniowych i aktywności fizycznej. Bądź cierpliwy i konsekwentny – efekty nadejdą. W razie wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub dietetykiem.