Ile procent zabierają z premii?

Premia na koncie bankowym a rzeczywista wartość – ile realnie “zabiera” państwo?

Otrzymanie premii to zawsze powód do radości. Dodatkowy zastrzyk gotówki pozwala zrealizować odkładane plany, zainwestować lub po prostu poprawić domowy budżet. Jednak radość często studzi refleksja – ile tak naprawdę z tej premii zostanie na naszym koncie po potrąceniach? Wokół kwestii opodatkowania premii narosło wiele mitów i niejasności. Sprawdźmy więc, ile realnie “zabiera” państwo, a precyzując – ile wynosi zaliczka na podatek dochodowy od premii.

Premia regulaminowa a uznaniowa – czy to ma znaczenie?

Zanim przejdziemy do konkretnych wyliczeń, warto rozróżnić dwa podstawowe typy premii:

• Premia regulaminowa: Przyznawana na podstawie jasno określonych kryteriów zawartych w regulaminie wynagradzania lub umowie o pracę. Spełnienie tych kryteriów gwarantuje wypłatę premii.
• Premia uznaniowa: Jest to premia, której wypłata zależy wyłącznie od uznania pracodawcy. Nie istnieją z góry ustalone kryteria jej przyznawania, a sam pracodawca ma swobodę w decydowaniu o jej wysokości i częstotliwości wypłat.

Z perspektywy podatkowej, rodzaj premii nie ma bezpośredniego wpływu na sposób jej opodatkowania. Zarówno premia regulaminowa, jak i uznaniowa podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Kluczowy podatek – zaliczka na podatek dochodowy

Od 1 lipca 2022 roku, zaliczka na podatek dochodowy od premii (regulaminowej lub uznaniowej) wynosi 12% wartości premii. To właśnie ten procent jest potrącany z kwoty brutto premii i przekazywany do urzędu skarbowego jako zaliczka na podatek dochodowy.

Warto jednak pamiętać, że to tylko zaliczka. Ostateczne rozliczenie podatku następuje po zakończeniu roku podatkowego, podczas składania rocznego zeznania podatkowego PIT. Wówczas, na podstawie wszystkich dochodów uzyskanych w danym roku (w tym premii), obliczana jest kwota należnego podatku. Jeżeli suma zapłaconych zaliczek przewyższa kwotę podatku, otrzymamy zwrot podatku. W przeciwnym wypadku, będziemy musieli dopłacić różnicę.

Czy 12% to wszystko?

Niestety, nie. Od premii, tak jak od wynagrodzenia zasadniczego, odprowadzane są również składki na:

• Ubezpieczenia społeczne (ZUS): emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe.
• Ubezpieczenie zdrowotne.

Wysokość tych składek zależy od indywidualnej sytuacji pracownika (np. czy jest uczestnikiem PPK) i rodzaju zawartej umowy. Ich łączna kwota znacząco wpływa na to, ile ostatecznie “na rękę” otrzymamy z premii.

Przykład:

Załóżmy, że otrzymaliśmy premię w wysokości 1000 zł brutto.

• Zaliczka na podatek dochodowy (12%): 120 zł.
• Składki ZUS i zdrowotne (szacunkowo): 250 zł.

W takim przypadku, na nasze konto wpłynie około 630 zł.

Podsumowanie:

Premia to mile widziany dodatek do wynagrodzenia. Jednak warto pamiętać, że od jej kwoty brutto odliczana jest zaliczka na podatek dochodowy (12% od lipca 2022) oraz składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Ostateczna kwota, którą otrzymamy “na rękę”, będzie więc znacząco niższa od kwoty brutto premii. Zrozumienie zasad opodatkowania premii pozwala uniknąć rozczarowań i lepiej planować swoje finanse.