Jak rozpoznać osobę w kryzysie psychicznym?

Ciche wołanie o pomoc: Jak rozpoznać osobę w kryzysie psychicznym?

Kryzys psychiczny to stan, w którym osoba doświadcza intensywnego cierpienia emocjonalnego, poznawczego i/lub fizycznego, które znacząco utrudnia jej codzienne funkcjonowanie. Nie zawsze jest to spektakularne załamanie nerwowe – często kryzys objawia się subtelniej, a jego rozpoznanie wymaga uważnej obserwacji i empatii. Zamiast dramatycznych scen, możemy spotkać się z osobą, która zmaga się z cichym, lecz równie dotkliwym cierpieniem.

Fizyczne symptomy alarmu: Ciało często jako pierwsze sygnalizuje wewnętrzny niepokój. Choć same w sobie nie są diagnozą, pewne objawy fizyczne mogą wskazywać na głębszy problem. Należy zwrócić uwagę na:

• Zaburzenia snu: Trudności z zasypianiem, częste budzenie się, koszmary senne, a także nadmierna senność w ciągu dnia mogą być sygnałem ostrzegawczym.
• Chroniczne zmęczenie: Znużenie, które utrzymuje się pomimo odpoczynku i nie wynika z fizycznego wysiłku, może świadczyć o wewnętrznym napięciu i wyczerpaniu psychicznym.
• Zaburzenia apetytu: Zarówno znaczny spadek apetytu, jak i objadanie się mogą być objawami kryzysu. Zmiany w nawykach żywieniowych często wynikają z trudności w radzeniu sobie z emocjami.
• Bóle psychosomatyczne: Uporczywe bóle głowy, bóle brzucha, pleców – bez wyraźnej przyczyny medycznej – mogą być przejawem napięcia psychicznego.
• Objawy somatyczne: Drżenie rąk, kołatanie serca, przyspieszony oddech – to fizyczne manifestacje lęku i stresu, które mogą towarzyszyć kryzysowi.

Objawy emocjonalne i poznawcze: Oprócz symptomów fizycznych, osoba w kryzysie psychicznym może przejawiać:

• Poczucie izolacji: Wycofanie się z kontaktów społecznych, unikanie bliskich, brak zainteresowania dotychczasowymi aktywnościami.
• Utrata sensu: Poczucie beznadziejności, bezcelowości życia, brak motywacji do działania.
• Myśli samobójcze: Choć nie zawsze jawnie wyrażane, myśli o śmierci lub samobójstwie mogą być obecne. Należy traktować wszelkie aluzje w tym kierunku bardzo poważnie.
• Trudności z koncentracją: Kłopoty z skupieniem uwagi, zapominanie, problemy z podejmowaniem decyzji.
• Drażliwość i zmienność nastroju: Nagłe zmiany humoru, wybuchy złości, płaczliwość.
• Przytłoczenie i bezradność: Poczucie, że sytuacja jest nie do opanowania i brak sił, aby sobie z nią poradzić.

Ważne jest, aby pamiętać: Powyższe objawy nie zawsze muszą wskazywać na kryzys psychiczny. Jednakże, ich występowanie, zwłaszcza w połączeniu z kilkoma innymi symptomami, powinno skłonić do troski i podjęcia działań. Jeśli zauważysz u bliskiej osoby takie objawy, spróbuj delikatnie nawiązać rozmowę, wyrazić wsparcie i zachęcić do poszukania profesjonalnej pomocy. Pamiętaj, że nie jesteś sam/a w tej sytuacji – istnieją instytucje i osoby, które mogą pomóc. Kontakt z lekarzem, psychologiem lub psychiatrą jest kluczowy w przypadku podejrzenia kryzysu psychicznego. Im szybciej zostanie udzielona pomoc, tym większe szanse na skuteczne przezwyciężenie trudności.