Jak stwierdzić refluks przełyku?

Refluks przełyku: Jak rozpoznać cichego wroga?

Refluks przełyku, znany również jako choroba refluksowa przełyku (GERD), to stan, w którym treść żołądkowa, w tym kwas solny, cofa się do przełyku, podrażniając jego delikatną błonę śluzową. Choć wiele osób kojarzy go z typowymi objawami, jak zgaga, refluks może manifestować się w sposób zaskakujący, utrudniając szybką diagnozę i skuteczne leczenie. Jak zatem rozpoznać, czy to właśnie refluks jest przyczyną Twoich dolegliwości?

Po pierwsze: Słuchaj swojego ciała.

Objawy refluksu są różnorodne i nie zawsze oczywiste. Oczywiście, zgaga (pieczenie za mostkiem) i kwaśny posmak w ustach to klasyczne sygnały ostrzegawcze. Podobnie regurgitacja (cofanie się treści pokarmowej do przełyku, a nawet jamy ustnej) jest wyraźnym wskazaniem na problem.

Jednak refluks potrafi się maskować. Zwróć uwagę na:

• Ból w klatce piersiowej: Może on być mylony z bólem sercowym, dlatego tak ważne jest wykluczenie problemów kardiologicznych przed postawieniem diagnozy refluksu. Ból refluksowy często nasila się po posiłkach i w pozycji leżącej.

• Przewlekły kaszel i chrypka: Kwas żołądkowy, drażniąc struny głosowe, może powodować chroniczny kaszel, który nie ustępuje mimo leczenia typowych infekcji. Podobnie, może pojawić się chrypka, szczególnie rano.

• Problemy z przełykaniem (dysfagia): Długotrwałe drażnienie przełyku może prowadzić do jego zwężenia i trudności z połykaniem pokarmów.

• Uczucie “guli” w gardle: Niektórzy pacjenci opisują uczucie obecności ciała obcego w gardle, nawet jeśli nic tam nie ma.

• Astma: W niektórych przypadkach refluks może nasilać objawy astmy, lub nawet przyczyniać się do jej rozwoju.

• Erozja szkliwa zębów: Kwas żołądkowy, cofając się do jamy ustnej, może powodować uszkodzenia szkliwa, szczególnie po wewnętrznej stronie zębów.

Po drugie: Obserwuj, kiedy objawy się nasilają.

Warto prowadzić dzienniczek, w którym będziesz notować, jakie posiłki, sytuacje czy pora dnia wpływają na nasilenie objawów. Często refluks nasila się po spożyciu:

• Potraw tłustych i smażonych
• Czekolady
• Kawy i alkoholu
• Pomidorów i cytrusów
• Pikantnych przypraw

Dodatkowo, objawy mogą się pogarszać w pozycji leżącej, po dużym posiłku, a także w sytuacjach stresowych.

Po trzecie: Nie ignoruj objawów i skonsultuj się z lekarzem.

Samodzielne leczenie refluksu za pomocą leków dostępnych bez recepty może przynieść chwilową ulgę, ale nie rozwiązuje problemu u jego podstaw. Długotrwały, nieleczony refluks może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak zapalenie przełyku, owrzodzenia, zwężenie przełyku, a nawet rozwój raka przełyku.

Kiedy zgłosić się do lekarza?

• Jeśli doświadczasz częstych (kilka razy w tygodniu) i nasilonych objawów refluksu.
• Jeśli leki dostępne bez recepty nie przynoszą ulgi.
• Jeśli masz trudności z przełykaniem.
• Jeśli zauważysz obecność krwi w stolcu lub wymiotach.
• Jeśli stracisz apetyt lub nagle schudniesz.

Jak lekarz może pomóc?

Po przeprowadzeniu wywiadu i badania fizykalnego, lekarz może zlecić dodatkowe badania, takie jak:

• Endoskopia: Pozwala na obejrzenie przełyku, żołądka i dwunastnicy od wewnątrz oraz pobranie wycinków do badania histopatologicznego.
• pH-metria przełyku: Mierzy poziom kwasowości w przełyku przez 24 godziny, co pomaga w potwierdzeniu obecności refluksu.
• Manometria przełyku: Ocenia funkcjonowanie mięśni przełyku i dolnego zwieracza przełyku.

Na podstawie wyników badań lekarz dobierze odpowiednie leczenie, które może obejmować:

• Zmianę stylu życia: Modyfikacja diety, unikanie czynników nasilających objawy, unikanie kładzenia się po posiłku, podniesienie wezgłowia łóżka.
• Leki: Inhibitory pompy protonowej (IPP), blokery receptora H2, leki prokinetyczne.
• Chirurgię: W niektórych przypadkach konieczna może być operacja, np. fundoplikacja.

Pamiętaj, wczesna diagnoza i odpowiednie leczenie refluksu przełyku to klucz do poprawy jakości życia i zapobiegania poważnym powikłaniom. Nie lekceważ objawów i skonsultuj się z lekarzem, jeśli podejrzewasz u siebie refluks.