Jakie badania zrobić, gdy się chudnie?

Nieoczekiwana utrata wagi – kiedy i jakie badania wykonać?

Nieplanowana, znaczna utrata masy ciała, nawet jeśli wydaje się korzystna, zawsze powinna być powodem do konsultacji lekarskiej. To bowiem sygnał, że w organizmie dzieje się coś, co wymaga dokładniejszego zbadania. Sam fakt chudnięcia nie jest chorobą, ale objawem, który może wskazywać na szereg różnych schorzeń. Dlatego lekarz, opierając się na wywiadzie lekarskim i badaniu fizykalnym, zaplanuje odpowiednią strategię diagnostyczną, dostosowaną do indywidualnych objawów pacjenta.

Standardowa diagnostyka obejmuje zazwyczaj kilka kluczowych badań, których celem jest wykluczenie najczęstszych przyczyn nieoczekiwanej utraty wagi. Nie ogranicza się ona jedynie do oceny podstawowych parametrów.

Podstawowe badania:

• Morfologia krwi: Pozwala ocenić stan krwiotworzenia, wykryć ewentualną anemię, infekcję lub stan zapalny, wszystkie mogące przyczyniać się do utraty masy ciała.
• Biochemia krwi (panel wątrobowy, nerkowy): Ocena funkcjonowania wątroby i nerek jest niezbędna, ponieważ wiele chorób tych narządów może manifestować się utratą apetytu i w konsekwencji utratą masy ciała. Analiza poziomu glukozy pozwala wykluczyć cukrzycę.
• Badanie ogólne moczu: Pomaga w wykryciu infekcji dróg moczowych, kamicy nerkowej lub innych zaburzeń funkcjonowania układu moczowego.
• Profil lipidowy: Utrata wagi może być związana z zaburzeniami lipidowymi, a ich ocena jest ważna dla oceny ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.
• Badania hormonalne (szczególnie tarczycy): Zaburzenia czynności tarczycy (niedoczynność lub nadczynność) często objawiają się niepożądanym chudnięciem. Ocenie podlegają poziomy TSH, fT3 i fT4.
• Badanie poziomu witamin i mikroelementów: Niedobory witamin (np. B12) i minerałów (np. żelaza) mogą prowadzić do utraty apetytu i zmniejszenia masy ciała.

Badania dodatkowe:

W zależności od objawów towarzyszących utracie wagi, lekarz może zlecić dodatkowe badania:

• Badania obrazowe: np. USG jamy brzusznej, RTG klatki piersiowej, TK lub rezonans magnetyczny – w celu wykrycia ewentualnych zmian nowotworowych, chorób przewodu pokarmowego lub innych schorzeń narządowych.
• Badania endoskopowe: np. gastroskopia, kolonoskopia – do dokładnej oceny stanu przewodu pokarmowego.
• Badania genetyczne: w zależności od podejrzeń lekarz może zlecić badania genetyczne, np. w kierunku predyspozycji do nowotworów.
• Badanie kału: pozwalające wykryć pasożyty lub inne zaburzenia trawienia.

Pamiętajmy, że nieoczekiwana utrata wagi to sygnał ostrzegawczy, który wymaga pilnej konsultacji lekarskiej. Unikajmy samoleczenia i diagnozowania się na podstawie informacji znalezionych w internecie. Tylko lekarz, na podstawie wszechstronnej analizy objawów i wyników badań, może postawić prawidłową diagnozę i właściwie zaplanować dalsze postępowanie.