Co oszuści mogą zrobić z numerem PESEL?

Numer PESEL – klucz do tożsamości i potencjalne zagrożenie

Numer PESEL, unikalny identyfikator każdego obywatela Polski, jest cennym źródłem informacji dla przestępców. Choć sam w sobie nie pozwala na natychmiastowe dokonanie oszustwa, w połączeniu z innymi, pozornie niegroźnymi danymi, staje się potężnym narzędziem w rękach osób o nieuczciwych zamiarach. Nie chodzi tylko o kradzież tożsamości w klasycznym rozumieniu – konsekwencje ujawnienia numeru PESEL mogą być znacznie bardziej rozległe i subtelne.

Poza oczywistymi zagrożeniami, takimi jak założenie konta bankowego czy zaciągnięcie kredytu, oszuści mogą wykorzystać PESEL do znacznie bardziej wyrafinowanych manipulacji. Przykładem jest wyłudzenie zwrotu podatku. Posiadając numer PESEL, a także wiedzę na temat dochodów ofiary (np. zdobyte poprzez phishing lub wyłudzenie danych z firm, w których dana osoba pracuje), oszust może złożyć fałszywą deklarację podatkową i przejąć należny zwrot. W tym przypadku kluczowe jest również pozyskanie innych danych, jak adres zamieszkania czy numer konta bankowego, ale numer PESEL stanowi fundamentalny element takiego oszustwa.

Ale to nie wszystko. Numer PESEL może być użyty do złamania zabezpieczeń online. W połączeniu z innymi danymi, np. datą urodzenia, imieniem i nazwiskiem, może on pomóc oszustowi w próbie odzyskania hasła do kont online poprzez odpowiednie formularze odzyskiwania. To z kolei otwiera drogę do przejęcia poczty elektronicznej, kont w mediach społecznościowych, a nawet kont bankowych, jeśli zabezpieczenia są niewystarczające.

Dodatkowo, dane PESEL mogą być wykorzystywane do celów identyfikacji i profilowania ofiar. Informacje te mogą być sprzedawane na czarnym rynku, stanowiąc cenną zdobycz dla organizacji przestępczych. Może to prowadzić do dalszych ataków ukierunkowanych na konkretną osobę, np. phishing z personalizowaną treścią, celowane kampanie wyłudzeń czy próby manipulacji w celach oszustw finansowych na większą skalę.

Jak się chronić? Przede wszystkim należy pamiętać o ostrożności w udostępnianiu swojego numeru PESEL. Nigdy nie należy podawać go niezweryfikowanym podmiotom lub poprzez niepewne kanały komunikacji. Regularne monitorowanie raportów z biur informacji gospodarczej oraz kontrolowanie historii kredytowej pozwoli na wczesne wykrycie nieprawidłowości. W przypadku podejrzenia oszustwa należy natychmiast zawiadomić stosowne służby. Pamiętajmy, że ostrożność i świadomość zagrożeń to najlepsza broń przeciwko oszustom.