Kiedy nie dostaniesz odprawy?

Kiedy pożegnanie z pracą nie przynosi dodatkowego wsparcia finansowego: Kiedy nie dostaniesz odprawy?

Odprawa pieniężna, choć kojarzona z pewnym komfortem w trudnym momencie utraty pracy, nie jest świadczeniem, które przysługuje każdemu pracownikowi. To swoisty “parasol ochronny” rozkładany w określonych sytuacjach i podlegający jasno zdefiniowanym warunkom. O ile w większych firmach odprawa jest elementem standardowej procedury zwolnień grupowych lub likwidacji stanowisk, o tyle w mniejszych przedsiębiorstwach sytuacja wygląda zupełnie inaczej.

Granica 20 pracowników: Decydujący czynnik

Kluczowym kryterium, które determinuje prawo do odprawy pieniężnej, jest wielkość zatrudnienia w firmie. Jeżeli przedsiębiorstwo zatrudnia mniej niż 20 osób, pracownik nie ma prawa do odprawy. To fundamentalna zasada, którą należy mieć na uwadze, rozpoczynając pracę w mniejszej organizacji.

Dlaczego tak się dzieje? Przepisy dotyczące odpraw regulowane są przez ustawę o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Ta ustawa, jak sama nazwa wskazuje, koncentruje się na sytuacjach, w których pracodawca zmuszony jest do redukcji zatrudnienia z powodów leżących po jego stronie, a nie z winy pracownika. Ustawodawca założył, że małe firmy, ze względu na swoją ograniczoną stabilność finansową i zasoby, nie powinny być obciążane dodatkowymi kosztami związanymi z odprawami w przypadku zwolnień.

Co to oznacza w praktyce?

Pracując w małej firmie, trzeba mieć świadomość, że w przypadku likwidacji stanowiska, restrukturyzacji, czy zwolnień grupowych, nie można liczyć na dodatkowe wsparcie finansowe w postaci odprawy. Oczywiście, to nie oznacza, że pracodawca może zwolnić nas z dnia na dzień bez żadnego uzasadnienia. W takim przypadku wciąż obowiązują przepisy Kodeksu Pracy dotyczące okresu wypowiedzenia i uzasadnienia wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony.

Czy istnieją wyjątki?

Prawo pracy jest skomplikowane i zawsze warto sprawdzić, czy istnieją dodatkowe zapisy w umowie o pracę, regulaminie pracy lub układzie zbiorowym pracy. Czasami zdarza się, że pracodawcy, chcąc zadbać o swój wizerunek lub utrzymać dobre relacje z pracownikami, oferują dobrowolne odprawy, nawet jeśli nie są do tego zobowiązani prawnie. Jest to jednak dobra wola pracodawcy i nie można tego traktować jako pewnik.

Podsumowując:

Zanim rozpoczniemy pracę, szczególnie w małym przedsiębiorstwie, warto zorientować się w przysługujących nam prawach i obowiązkach. Świadomość braku prawa do odprawy w przypadku zwolnienia z przyczyn niedotyczących pracownika, w firmie zatrudniającej mniej niż 20 osób, pozwala na realistyczne planowanie przyszłości i uniknięcie rozczarowania w trudnych momentach zawodowych. Ważne jest, aby skupić się na budowaniu mocnych kompetencji, poszukiwaniu alternatywnych źródeł dochodu i zabezpieczeniu finansowym na wypadek utraty pracy.