Po jakim czasie od zdarzenia można ubiegać się o odszkodowanie?

Tikający zegar: Kiedy wygasa prawo do odszkodowania?

W życiu każdego z nas mogą przydarzyć się nieprzewidziane sytuacje, skutkujące szkodą materialną lub na zdrowiu. Wypadek komunikacyjny, błąd medyczny, uraz w miejscu pracy – to tylko niektóre z przykładów zdarzeń, po których poszkodowanym przysługuje prawo do ubiegania się o odszkodowanie. Kluczowe w tym procesie jest jednak zachowanie odpowiednich terminów. Zbyt późne zgłoszenie roszczeń może bowiem doprowadzić do przedawnienia i utraty możliwości uzyskania należnej rekompensaty. Ogólna zasada mówi, że można ubiegać się o odszkodowanie w ciągu 3 lat od wystąpienia zdarzenia. Ale czy zawsze? Niestety, sprawa nie jest tak prosta, jak mogłoby się wydawać, a diabeł tkwi w szczegółach.

Zasadniczy, trzyletni termin przedawnienia roszczeń o odszkodowanie reguluje Kodeks cywilny. Bieg tego terminu rozpoczyna się od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie zobowiązanej do jej naprawienia. W praktyce oznacza to, że nie liczy się data samego zdarzenia, a moment, w którym staliśmy się świadomi poniesionej straty oraz tożsamości sprawcy. W niektórych przypadkach może to nastąpić znacznie później niż samo zdarzenie, np. gdy szkoda ujawni się dopiero po jakimś czasie, jak w przypadku ukrytych wad budowlanych.

Istnieją jednak wyjątki od tej reguły, które skracają lub wydłużają termin przedawnienia. W przypadku roszczeń o odszkodowanie za szkody wyrządzone czynem niedozwolonym, jeżeli szkoda wynikła ze zbrodni lub występku, termin przedawnienia wynosi 20 lat od dnia popełnienia przestępstwa. Dotyczy to np. sytuacji, gdy doznaliśmy uszczerbku na zdrowiu w wyniku pobicia.

Zupełnie inaczej wygląda sytuacja w przypadku roszczeń z tytułu umowy ubezpieczenia. W tym wypadku termin przedawnienia wynosi 3 lata od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie. Co ważne, nie ma tu znaczenia, kiedy dowiedział się o osobie odpowiedzialnej za szkodę.

Dodatkowe komplikacje pojawiają się, gdy sprawca szkody jest nieznany. W takiej sytuacji roszczenie przedawnia się z upływem 3 lat od dnia, w którym szkoda się ujawniła, ale nie później niż z upływem 10 lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wyrządzające szkodę.

Szczególną uwagę należy zwrócić na roszczenia związane z błędem medycznym. W tym przypadku termin przedawnienia wynosi 3 lata od dnia, w którym dowiedzieliśmy się o szkodzie, jednak nie później niż 10 lat od dnia zdarzenia. Należy pamiętać, że w sprawach dotyczących błędu medycznego ustalenie momentu dowiedzenia się o szkodzie może być skomplikowane i wymagać specjalistycznej wiedzy.

Podsumowując, określenie terminu przedawnienia roszczeń o odszkodowanie to zagadnienie złożone i wymagające indywidualnego podejścia do każdej sprawy. Zawsze warto skonsultować się z prawnikiem, który pomoże właściwie zinterpretować przepisy i ustalić, czy nasze roszczenie nie uległo przedawnieniu. Pamiętajmy, że czas w tych sprawach działa na naszą niekorzyść, a zwłoka może skutkować utratą prawa do odszkodowania. Nie zwlekajmy więc z podjęciem działań i zabezpieczmy swoje interesy.