Co jest podwyższone przy nowotworze?

Nie tylko CRP: Co jest podwyższone przy nowotworze?

W kontekście diagnostyki nowotworów, powszechnie wiadomo o podwyższonym poziomie CRP, białka ostrej fazy. Rzeczywiście, reakcja zapalna organizmu na rozwijający się guz często manifestuje się wzrostem CRP. Należy jednak pamiętać, że CRP nie jest markerem specyficznym dla nowotworów i jego podwyższony poziom może towarzyszyć wielu innym stanom, takim jak infekcje czy choroby autoimmunologiczne. Skupianie się wyłącznie na CRP w diagnostyce onkologicznej byłoby zatem niewystarczające i potencjalnie mylące. Co jeszcze, poza CRP, może być podwyższone przy nowotworze?

Poza CRP, w przebiegu nowotworów obserwuje się podwyższone poziomy innych markerów, choć ich obecność i stężenie zależą od rodzaju nowotworu. Można je podzielić na kilka kategorii:

• Markery nowotworowe: Są to substancje wytwarzane przez komórki nowotworowe lub przez organizm w odpowiedzi na obecność nowotworu. Przykładami są PSA dla raka prostaty, CA 125 dla raka jajnika, CEA dla raka jelita grubego, AFP dla raka wątrobowokomórkowego. Należy jednak podkreślić, że markery nowotworowe nie zawsze są podwyższone we wczesnych stadiach choroby, a ich podwyższony poziom może występować również w stanach nienowotworowych. Dlatego interpretacja wyników badań markerów nowotworowych powinna odbywać się w kontekście objawów klinicznych i innych badań diagnostycznych.

• Enzymy: Niektóre nowotwory powodują wzrost aktywności określonych enzymów we krwi. Na przykład, fosfataza alkaliczna może być podwyższona w nowotworach kości lub wątroby, a dehydrogenaza mleczanowa (LDH) w różnych typach nowotworów, zwłaszcza hematologicznych.

• Liczba białych krwinek: W niektórych nowotworach, zwłaszcza hematologicznych (np. białaczki), obserwuje się znaczne podwyższenie liczby białych krwinek, choć może to również wskazywać na infekcję.

• OB (odczyn Biernackiego): Podobnie jak CRP, OB jest niespecyficznym markerem stanu zapalnego. Jego podwyższenie może towarzyszyć różnym chorobom, w tym nowotworom.

• Produkty metabolizmu komórek nowotworowych: Niektóre nowotwory produkują specyficzne metabolity, które mogą być wykrywane we krwi lub moczu. Stanowią one obiecujący kierunek rozwoju nowych metod diagnostycznych.

Podsumowując, podwyższony poziom CRP, choć często towarzyszy nowotworom, nie jest rozstrzygający w diagnostyce. Istnieje wiele innych wskaźników, które mogą być podwyższone, a ich ocena powinna być zawsze przeprowadzana przez lekarza w kontekście indywidualnej sytuacji pacjenta. Kluczowe znaczenie ma holistyczne podejście diagnostyczne, uwzględniające objawy kliniczne, wyniki badań laboratoryjnych i obrazowych. Samodzielna interpretacja wyników badań jest niewskazana i może prowadzić do błędnych wniosków.