Czy zawsze się chudnie przy raku?

Czy zawsze się chudnie przy raku? Rzeczywistość choroby nowotworowej i utrata wagi.

Niezamierzona utrata wagi, choć często kojarzona z chorobą nowotworową, nie jest doświadczeniem uniwersalnym. Owszem, znacząca część pacjentów onkologicznych boryka się z problemem chudnięcia na różnych etapach leczenia, a nawet przed diagnozą, jednak nie dotyczy to wszystkich. Warto zrozumieć, że rak to nie jedna choroba, a ponad 200 różnych typów, zlokalizowanych w różnych organach i przebiegających w różny sposób. Każdy z nich może wpływać na organizm inaczej, co w konsekwencji ma wpływ na wagę pacjenta.

Dlaczego chudnięcie jest tak powszechne?

Utrata wagi w chorobie nowotworowej to skomplikowany proces, wynikający z kilku kluczowych czynników:

• Wzrost zapotrzebowania energetycznego: Komórki nowotworowe intensywnie się namnażają, “kradnąc” energię z organizmu. To zwiększa zapotrzebowanie energetyczne, które często trudno zaspokoić poprzez standardową dietę.
• Zaburzenia metaboliczne: Rak wpływa na metabolizm organizmu, zaburzając procesy trawienia, wchłaniania i wykorzystywania składników odżywczych. Często dochodzi do zmian w metabolizmie białek, węglowodanów i tłuszczów.
• Wpływ nowotworu na apetyt: Niektóre nowotwory, szczególnie zlokalizowane w obrębie przewodu pokarmowego, mogą powodować utratę apetytu, nudności, wymioty, bóle brzucha czy zmiany w odczuwaniu smaków.
• Skutki uboczne leczenia: Radioterapia i chemioterapia, choć niezbędne w walce z rakiem, często wywołują działania niepożądane, takie jak nudności, wymioty, biegunki, zapalenie błon śluzowych jamy ustnej, które utrudniają jedzenie i przyswajanie pokarmów.
• Produkcja substancji przez guz: Niektóre guzy nowotworowe produkują substancje, które wpływają na apetyt i metabolizm, prowadząc do utraty masy mięśniowej i tłuszczowej.

Kiedy utrata wagi staje się problemem? Czym jest kacheksja?

Chudnięcie w chorobie nowotworowej nie jest zjawiskiem obojętnym. Ignorowanie tego stanu może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, w tym do niedożywienia organizmu oraz rozwoju wyniszczenia nowotworowego, zwanego również kacheksją. Kacheksja to kompleksowy zespół metaboliczny, który charakteryzuje się postępującą utratą masy mięśniowej (atrofią), z towarzyszącą lub bez utraty masy tłuszczowej. Kacheksja znacząco pogarsza jakość życia pacjentów, obniża skuteczność leczenia i skraca czas przeżycia.

Co robić, gdy zauważysz spadek wagi?

Przede wszystkim, nie panikuj, ale też nie ignoruj sygnałów wysyłanych przez organizm. Niezamierzona utrata wagi, szczególnie jeśli jest znaczna (powyżej 5% w ciągu 6 miesięcy) powinna być skonsultowana z lekarzem. Ważne jest, aby:

• Monitorować wagę: Regularnie się ważyć i zapisywać wyniki.
• Zwracać uwagę na apetyt i dolegliwości związane z jedzeniem: Zgłaszać lekarzowi wszelkie nudności, wymioty, zmiany smaku czy trudności w połykaniu.
• Dbać o odpowiednią dietę: Skonsultować się z dietetykiem onkologicznym, który pomoże w doborze odpowiedniego planu żywieniowego, dostosowanego do indywidualnych potrzeb i możliwości.
• Aktywnie uczestniczyć w procesie leczenia: Informować lekarza o wszelkich dolegliwościach i wątpliwościach.

Podsumowując, chudnięcie nie jest nieodłącznym elementem każdej choroby nowotworowej. Choć jest częstym zjawiskiem, jego nasilenie i wpływ na organizm zależą od wielu czynników, w tym od rodzaju nowotworu, stadium zaawansowania, zastosowanego leczenia oraz indywidualnych predyspozycji pacjenta. Wczesna diagnoza problemu i odpowiednie postępowanie żywieniowe mogą znacząco poprawić jakość życia i rokowania pacjentów onkologicznych.