Ile alkoholu pije przeciętny Polak?

Ile alkoholu pije przeciętny Polak? Rzeczywistość ukryta za statystykami.

Statystyki dotyczące spożycia alkoholu w Polsce często budzą emocje. Dane OECD z 2021 roku, cytowane przez BIG InfoMonitor, mówią o 11,7 litra czystego alkoholu rocznie na osobę powyżej 15. roku życia. To liczba niewiele odbiegająca od średniej europejskiej (11,3 litra), ale co kryje się za tym suchym wyliczeniem? Czy rzeczywiście wszyscy Polacy piją tyle samo? A może ten średni wynik maskuje znacznie bardziej zróżnicowaną rzeczywistość?

Prawda jest taka, że średnia arytmetyczna w tym wypadku jest dość myląca. Nie uwzględnia ona bowiem ogromnych różnic w nawykach alkoholowych między poszczególnymi grupami społecznymi. Mówimy o skrajnościach – od osób całkowicie powstrzymujących się od alkoholu, przez umiarkowanych konsumentów, po osoby borykające się z uzależnieniem. 11,7 litra czystego alkoholu rocznie to wartość, która najprawdopodobniej jest wypychana w górę przez osoby nadużywające alkoholu. Dla znacznej części populacji rzeczywiste spożycie jest znacznie niższe.

Warto również zastanowić się nad rodzajem spożywanego alkoholu. Statystyka obejmuje wszystkie rodzaje – od piwa i wina, przez wódki i nalewki, po alkohole wysokoprocentowe. Profil spożycia z pewnością różni się w zależności od regionu kraju, a nawet od środowiska społecznego. W niektórych regionach popularniejsze są piwa, w innych wódka. To wpływa na odbiór samej statystyki – 11,7 litra czystego alkoholu w formie wina to zupełnie inne doświadczenie niż ta sama ilość w postaci wysokoprocentowych trunków.

Dodatkowo, dane OECD nie odzwierciedlają w pełni ukrytego spożycia alkoholu, czyli takiego, które nie jest rejestrowane w oficjalnych statystykach. Mowa tu o alkoholu produkowanym domowym sposobem, a także o nielegalnym handlu alkoholem. Tego typu praktyki trudno jest oszacować i włączyć do oficjalnych danych, co może przekładać się na niedoszacowanie lub przeszacowanie rzeczywistego poziomu konsumpcji.

Podsumowując, choć liczba 11,7 litra czystego alkoholu na osobę powyżej 15. roku życia wydaje się być konkretna, to w rzeczywistości kryje się za nią złożony obraz. Aby w pełni zrozumieć problem spożycia alkoholu w Polsce, należy wyjść poza suche statystyki i zastanowić się nad różnorodnością zachowań konsumpcyjnych, uwarunkowań kulturowych i społecznych oraz nad problemem ukrytego spożycia. Dopiero wtedy możliwe będzie skuteczne podejście do kwestii profilaktyki i wsparcia dla osób zmagających się z uzależnieniem.