Kim jest osoba z zaburzeniami psychicznymi?

Kim jest osoba doświadczająca zaburzeń psychicznych? Portret poza stereotypami.

Wokół zaburzeń psychicznych narosło wiele mitów i stereotypów, które utrudniają zrozumienie i akceptację osób, które z nimi żyją. Zanim spróbujemy nakreślić portret osoby doświadczającej trudności psychicznych, warto podkreślić jedno: zaburzenie psychiczne to choroba, a nie znak słabości czy wady charakteru.

Fundament definicji:

Osoba z zaburzeniami psychicznymi doświadcza zespołu objawów, które wykraczają poza normalne fluktuacje nastroju i sporadyczne trudności w życiu codziennym. To utrwalone i uporczywe wzorce myślenia, odczuwania, postrzegania i zachowania, które znacząco wpływają na jej funkcjonowanie. Ten wpływ manifestuje się w wielu obszarach:

• Myśli: Mogą być chaotyczne, natrętne, katastroficzne, irracjonalne lub zniekształcone. Osoba może doświadczać trudności z koncentracją, pamięcią lub logicznym myśleniem.
• Emocje: Mogą być nadmiernie intensywne, niestabilne, nieadekwatne do sytuacji lub całkowicie stłumione. Osoba może zmagać się z lękiem, depresją, gniewem, apatią lub euforią bez wyraźnego powodu.
• Percepcja: W skrajnych przypadkach może dojść do zaburzeń percepcji, takich jak halucynacje (widzenie, słyszenie lub odczuwanie rzeczy, które nie istnieją) lub urojenia (fałszywe przekonania, w które osoba wierzy pomimo braku dowodów).
• Zachowanie: Może być impulsywne, autodestrukcyjne, agresywne, wycofane lub nietypowe dla danej osoby.

Skutki zaburzeń psychicznych:

Trudności te mają konkretne konsekwencje w życiu osoby doświadczającej zaburzeń psychicznych. To nie tylko “złe samopoczucie”. To realne przeszkody w:

• Codziennym funkcjonowaniu: Utrudniają pracę, naukę, dbanie o siebie, wykonywanie obowiązków domowych.
• Relacjach interpersonalnych: Powodują problemy w związkach, rodzinie, kontaktach z przyjaciółmi i współpracownikami.
• Realizacji celów: Ograniczają możliwości rozwoju osobistego i zawodowego, uniemożliwiają realizację marzeń i aspiracji.
• Jakości życia: Prowadzą do cierpienia, izolacji, poczucia beznadziei i braku sensu życia.

Co ważne, a często pomijane:

• Różnorodność: Zaburzenia psychiczne przybierają różne formy i nasilenia. Każda osoba doświadcza ich inaczej.
• Indywidualność: Osoba z zaburzeniami psychicznymi to przede wszystkim człowiek z własną historią, osobowością, talentami i marzeniami. Zaburzenie jest tylko jednym z aspektów jej życia.
• Potencjał: Osoby z zaburzeniami psychicznymi, dzięki odpowiedniemu leczeniu i wsparciu, mogą prowadzić satysfakcjonujące i produktywne życie.
• Stygmatyzacja: Niestety, osoby doświadczające zaburzeń psychicznych często spotykają się ze stygmatyzacją i dyskryminacją, co dodatkowo utrudnia im powrót do zdrowia i pełne funkcjonowanie w społeczeństwie.

Podsumowując:

Osoba z zaburzeniami psychicznymi to człowiek, który zmaga się z wyzwaniem, które wpływa na jej myśli, emocje i zachowanie, utrudniając codzienne funkcjonowanie i powodując cierpienie. Zrozumienie tego faktu jest pierwszym krokiem do budowania bardziej empatycznego i wspierającego społeczeństwa dla osób doświadczających trudności psychicznych. Pamiętajmy o indywidualności każdej osoby i skupmy się na jej potencjale, a nie tylko na diagnozie.