Na jakie badania może skierować reumatolog?

Reumatolog – detektyw chorób układowych. Jakie badania może zlecić?

Reumatologia to dziedzina medycyny zajmująca się diagnostyką i leczeniem chorób reumatycznych, czyli schorzeń narządu ruchu, a także układowych chorób tkanki łącznej. Objawy tych chorób bywają bardzo zróżnicowane i często naśladują inne dolegliwości, co utrudnia postawienie prawidłowej diagnozy. Dlatego wizyta u reumatologa często wiąże się z koniecznością wykonania szeregu badań, które pozwalają na precyzyjne określenie problemu i wdrożenie odpowiedniego leczenia. Jakie badania może zlecić reumatolog?

Badania obrazowe – wgląd w głąb stawów i kości:

Badania obrazowe stanowią podstawę diagnostyki w reumatologii, umożliwiając wizualizację zmian w stawach, kościach i tkankach miękkich. Reumatolog może skierować pacjenta na:

• Rentgen (RTG): To podstawowe badanie obrazowe, pozwalające ocenić strukturę kości i stawów. Rentgen jest szczególnie przydatny w diagnostyce zmian zwyrodnieniowych, złamań, zwichnięć oraz niektórych chorób zapalnych stawów. Jest to badanie stosunkowo tanie i łatwo dostępne, jednak nie ukazuje tkanek miękkich z taką precyzją jak inne metody.
• Tomografia komputerowa (TK): TK pozwala na uzyskanie precyzyjnych obrazów przekrojowych badanego obszaru. Jest bardziej czuła niż rentgen i umożliwia dokładniejszą ocenę kości, stawów, tkanek miękkich, a także narządów wewnętrznych. TK jest szczególnie przydatna w diagnostyce urazów, zmian nowotworowych oraz zaawansowanych zmian zapalnych.
• Rezonans magnetyczny (MRI): MRI to najbardziej precyzyjne badanie obrazowe, pozwalające na uzyskanie szczegółowych obrazów tkanek miękkich, chrząstki, ścięgien, więzadeł i kości. MRI jest niezastąpiony w diagnostyce chorób zapalnych stawów, uszkodzeń chrząstki stawowej, zmian w rdzeniu kręgowym oraz tkanek okołostawowych. Badanie to nie wykorzystuje promieniowania rentgenowskiego, co stanowi jego dodatkową zaletę.

Badania laboratoryjne – poszukiwanie markerów zapalenia i chorób autoimmunologicznych:

Oprócz badań obrazowych, reumatolog często zleca badania laboratoryjne, które pozwalają na ocenę stanu zapalnego, wykrycie markerów chorób autoimmunologicznych oraz monitorowanie przebiegu leczenia. Do najczęściej wykonywanych badań należą:

• Morfologia krwi: Podstawowe badanie krwi, które pozwala ocenić ogólny stan zdrowia pacjenta, a także wykryć ewentualne niedokrwistości, infekcje lub inne zaburzenia.
• Badania biochemiczne: Obejmują oznaczanie białka C-reaktywnego (CRP) i odczynu Biernackiego (OB), które są niespecyficznymi markerami stanu zapalnego. Dodatkowo, reumatolog może zlecić badanie czynnika reumatoidalnego (RF) oraz przeciwciał antynuklearnych (ANA), które są ważne w diagnostyce reumatoidalnego zapalenia stawów i innych chorób autoimmunologicznych.
• Badania immunologiczne: Pozwalają na wykrycie specyficznych przeciwciał, charakterystycznych dla określonych chorób reumatycznych, np. przeciwciała przeciwcytoplazmie neutrofilów (ANCA) w ziarniniakowatości Wegenera.

Badania czynnościowe – ocena ruchomości i pobranie materiału do badań:

W niektórych przypadkach reumatolog może zlecić badania czynnościowe, takie jak:

• Artroskopia: Minimalnie inwazyjny zabieg chirurgiczny, pozwalający na bezpośrednią wizualizację wnętrza stawu. Artroskopia umożliwia również pobranie wycinków tkanek do badania histopatologicznego.
• Biopsja: Pobranie fragmentu tkanki do badania mikroskopowego. Biopsja może być wykonana z synovialis (błony maziowej), mięśnia lub skóry, i pozwala na ustalenie przyczyny zmian chorobowych.

Dobór odpowiednich badań zależy od indywidualnej sytuacji pacjenta, objawów chorobowych oraz podejrzenia konkretnej jednostki chorobowej. Współpraca z reumatologiem i przestrzeganie jego zaleceń diagnostycznych jest kluczowe dla skutecznego leczenia chorób reumatycznych.