Od jakiego wyniku jest osteoporoza?

Osteoporoza: kiedy diagnoza? Rola T-score i innych czynników

Osteoporoza, choroba “cichych złamań”, często diagnozowana jest zbyt późno, zazwyczaj po pierwszym złamaniu. Kluczowe znaczenie w jej wykryciu ma badanie densytometryczne, a konkretnie wynik T-score. Wiele osób zastanawia się, od jakiej wartości T-score rozpoznaje się osteoporozę. Spróbujmy rozwiać te wątpliwości, patrząc na zagadnienie szerzej niż tylko przez pryzmat samej wartości liczbowej.

T-score -2,5 i niżej: próg diagnostyczny osteoporozy

Wartość T-score -2,5 lub niższa w badaniu densytometrycznym jest powszechnie przyjętym kryterium diagnostycznym osteoporozy. Oznacza to, że gęstość mineralna kości badanej osoby jest znacznie niższa niż średnia gęstość kości zdrowej młodej osoby dorosłej tej samej płci. Należy jednak pamiętać, że sam T-score nie jest jedynym czynnikiem decydującym o postawieniu diagnozy.

Osteopenia: stan pośredni, ważny sygnał ostrzegawczy

Wynik T-score pomiędzy -1,1 a -2,4 wskazuje na osteopenię. To stan, w którym gęstość mineralna kości jest obniżona, ale nie na tyle, aby rozpoznać osteoporozę. Osteopenia jest istotnym sygnałem ostrzegawczy, ponieważ zwiększa ryzyko rozwoju osteoporozy. Właściwa profilaktyka na tym etapie, obejmująca m.in. odpowiednią dietę, aktywność fizyczną i suplementację, może skutecznie zapobiec progresji choroby.

Czynniki ryzyka poza T-score

Diagnoza osteoporozy nie opiera się wyłącznie na wyniku T-score. Lekarz bierze pod uwagę również inne czynniki ryzyka, takie jak:

• Wiek: Ryzyko osteoporozy wzrasta z wiekiem.
• Płeć: Kobiety są bardziej narażone na osteoporozę niż mężczyźni.
• Wywiad rodzinny: Występowanie osteoporozy w rodzinie zwiększa ryzyko zachorowania.
• Przewlekłe choroby: Niektóre schorzenia, np. choroby tarczycy, celiakia, reumatoidalne zapalenie stawów, mogą przyczyniać się do rozwoju osteoporozy.
• Przyjmowane leki: Długotrwałe stosowanie niektórych leków, np. glikokortykosteroidów, może negatywnie wpływać na gęstość kości.
• Styl życia: Palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu i brak aktywności fizycznej zwiększają ryzyko osteoporozy.

Złamana kość – kluczowy element układanki

Złamanie kości, szczególnie w nietypowych okolicznościach, np. po niewielkim urazie, w połączeniu z T-score -2,5 lub niższym, wskazuje na ciężką osteoporozę. Takie złamanie, nazywane złamaniem niskoenergetycznym, jest ważnym sygnałem dla lekarza i powinno skłonić do pogłębionej diagnostyki.

Podsumowanie

Choć wartość T-score -2,5 jest granicą diagnostyczną osteoporozy, to sam wynik nie jest jedynym czynnikiem decydującym o rozpoznaniu choroby. Lekarz zawsze analizuje indywidualną sytuację pacjenta, uwzględniając wszystkie czynniki ryzyka i objawy. Dlatego ważna jest regularna kontrola stanu kości, szczególnie u osób z grupy ryzyka. Wczesne wykrycie osteoporozy lub osteopenii pozwala na wdrożenie odpowiednich działań profilaktycznych i leczniczych, minimalizując ryzyko poważnych konsekwencji zdrowotnych.