แดน 4 คือคดีอะไร

เบื้องหลังกำแพง: ความหมายของ “แดน 4” และระบบการจัดการนักโทษในเรือนจำไทย

เรือนจำ ไม่ใช่เพียงแค่สถานที่กักขังผู้กระทำผิด แต่เป็นระบบนิเวศขนาดย่อมที่ซับซ้อน ภายในกำแพงสูงนั้น ผู้ต้องขังถูกจัดแบ่งออกเป็นกลุ่มๆ ตามประเภทความผิด ประวัติการกระทำความผิด และระดับความเสี่ยง การแบ่งแดนนี้เป็นกลไกสำคัญในการบริหารจัดการเรือนจำให้มีประสิทธิภาพ และหนึ่งในแดนที่มีการกล่าวถึงบ่อย แต่ยังคงมีความเข้าใจคลาดเคลื่อนอยู่ คือ “แดน 4”

คำว่า “แดน 4” ไม่ได้หมายถึงคดีใดคดีหนึ่งโดยเฉพาะ แต่เป็นการระบุ ตำแหน่งหรือโซนภายในเรือนจำ ซึ่งใช้ในการควบคุมตัวนักโทษที่มีลักษณะเฉพาะ โดยขึ้นอยู่กับนโยบายของแต่ละเรือนจำ และอาจแตกต่างกันไป แต่โดยทั่วไป แดน 4 มักใช้สำหรับควบคุมผู้ต้องขังที่มีพฤติกรรมก้าวร้าว มีความเสี่ยงสูงต่อการก่อเหตุ หรือเป็นแกนนำกลุ่มผู้ต้องขัง อาจรวมถึงผู้ต้องขังที่มีโทษจำคุกยาวนาน หรือมีประวัติการก่อความไม่สงบภายในเรือนจำ แม้ว่าจะมีการใช้ชื่อ “แดน 4” แต่ในความเป็นจริงอาจถูกเรียกชื่อแตกต่างกันออกไปในแต่ละเรือนจำ เช่น แดนควบคุมสูง หรือแดนพิเศษ

ดังนั้น จึงไม่สามารถระบุได้อย่างชัดเจนว่า “แดน 4 คือคดีอะไร” เพราะมันไม่ได้เกี่ยวข้องโดยตรงกับประเภทคดี แต่เกี่ยวข้องกับ พฤติกรรมและระดับความเสี่ยงของผู้ต้องขัง มากกว่า การแยกแดนจึงเป็นกลยุทธ์สำคัญในการรักษาความสงบเรียบร้อย ป้องกันการก่อเหตุร้ายแรง และลดความเสี่ยงต่างๆ ภายในเรือนจำ โดยผู้ต้องขังในแดน 4 อาจมาจากหลากหลายคดี ตั้งแต่คดีเล็กน้อยไปจนถึงคดีอุกฉกรรจ์ ขึ้นอยู่กับการประเมินความเสี่ยงของเจ้าหน้าที่

การจัดแบ่งแดนอย่างแดน 4 แดน 5 (สำหรับผู้ต้องขังรอการประหารชีวิต) และแดน 6 (สำหรับผู้ต้องขังคดียาเสพติดที่มีโทษจำคุกตลอดชีวิตหรือต่ำกว่า) สะท้อนให้เห็นถึงความพยายามในการจัดการผู้ต้องขังให้เหมาะสม และมีประสิทธิภาพ แม้ว่าระบบอาจมีข้อจำกัด และยังคงต้องการการปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้บรรลุเป้าหมายในการควบคุมดูแล และส่งเสริมการปรับตัวของผู้ต้องขัง เพื่อการกลับคืนสู่สังคมในอนาคต

บทความนี้มุ่งเน้นให้เห็นภาพรวมของระบบการจัดการนักโทษในเรือนจำไทย โดยเฉพาะการทำความเข้าใจเกี่ยวกับความหมายของ “แดน 4” ซึ่งมีความคลุมเครือ และมักถูกเข้าใจผิด หวังว่าบทความนี้จะเป็นประโยชน์ในการทำความเข้าใจ และสร้างมุมมองที่รอบด้านเกี่ยวกับระบบการควบคุมดูแลผู้ต้องขังในประเทศไทย