ประเภทของการประกอบอาชีพมีอะไรบ้าง

มองโลกอาชีพ: พลิกมุมมองการประกอบการจากสองมิติหลัก

การเลือกอาชีพเป็นหนึ่งในทางแยกสำคัญของชีวิต การตัดสินใจที่ชาญฉลาดจำเป็นต้องอาศัยความรู้ความเข้าใจในประเภทและลักษณะของอาชีพที่มีอยู่มากมาย โดยทั่วไปแล้ว เราสามารถแบ่งประเภทอาชีพออกได้เป็นสองมิติหลัก มิติแรกคือ มิติของเนื้อหางาน หรือลักษณะงานที่ทำ และมิติที่สองคือ มิติของสถานภาพการทำงาน หรือรูปแบบการจ้างงาน

มิติแรก: เนื้อหางาน (Sector)

มิติของเนื้อหางานสะท้อนถึงกลุ่มอุตสาหกรรมหรือสาขาความรู้ที่อาชีพนั้นๆเกี่ยวข้อง การแบ่งประเภทนี้อาจมีความซับซ้อนและทับซ้อนกันได้ แต่โดยทั่วไป เราสามารถแบ่งได้เป็นกลุ่มใหญ่ๆ ดังนี้:

• ภาคเกษตรกรรม (Agriculture): ครอบคลุมอาชีพที่เกี่ยวข้องกับการเพาะปลูก ปศุสัตว์ ประมง และการแปรรูปผลิตผลทางการเกษตร เช่น เกษตรกร ผู้เชี่ยวชาญด้านการเกษตร นักวิจัยทางด้านพืชผล และเจ้าของฟาร์ม ความต้องการในภาคนี้แม้จะดูเหมือนคงที่ แต่ก็มีการพัฒนาอย่างต่อเนื่องด้วยเทคโนโลยีและการตลาดสมัยใหม่

• ภาคอุตสาหกรรม (Industry): หมายถึงอาชีพที่เกี่ยวข้องกับการผลิต การแปรรูป และการขนส่งสินค้า รวมถึงการบำรุงรักษาเครื่องจักรและเทคโนโลยีต่างๆ ตัวอย่างเช่น วิศวกร ช่างเทคนิค พนักงานโรงงาน นักวิเคราะห์ข้อมูล และผู้จัดการโรงงาน ภาคนี้มีความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีอย่างรวดเร็ว จึงมีความต้องการแรงงานที่มีทักษะเฉพาะด้านสูง

• ภาคบริการ (Service): ครอบคลุมอาชีพที่ให้บริการต่างๆ แก่บุคคลหรือองค์กร เช่น การแพทย์ การศึกษา การเงิน การท่องเที่ยว การขนส่ง และการสื่อสาร ตัวอย่างอาชีพ ได้แก่ แพทย์ พยาบาล ครู บัญชี พนักงานบริการ พนักงานต้อนรับ และนักการตลาด เป็นภาคที่มีความหลากหลายและมีการเติบโตอย่างต่อเนื่อง

• ภาคพาณิชยกรรม (Commerce): เกี่ยวข้องกับการซื้อขายสินค้าและบริการ รวมถึงการบริหารจัดการธุรกิจ ตัวอย่างเช่น ผู้ประกอบการ นักการตลาด ผู้จัดการฝ่ายขาย นักวิเคราะห์การเงิน และเจ้าของธุรกิจขนาดเล็กและขนาดกลาง เป็นภาคที่ขับเคลื่อนเศรษฐกิจและมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการสร้างงาน

• ภาคศิลปะและการบันเทิง (Arts and Entertainment): ครอบคลุมอาชีพที่เกี่ยวข้องกับการสร้างสรรค์ทางด้านศิลปะ เช่น นักดนตรี ศิลปิน นักเขียน นักแสดง นักออกแบบ และสถาปนิก ภาคนี้มักมีความไม่แน่นอนในรายได้ แต่ก็มีความน่าสนใจและความท้าทายในด้านการสร้างสรรค์

มิติที่สอง: สถานภาพการทำงาน (Employment Status)

มิติของสถานภาพการทำงานแบ่งตามลักษณะการจ้างงาน โดยสามารถแบ่งออกเป็นสองกลุ่มหลัก:

• อาชีพอิสระ (Self-employed): เป็นอาชีพที่บุคคลเป็นนายของตัวเอง สามารถกำหนดเวลาทำงาน และรับผิดชอบต่อผลงานของตนเอง เช่น ฟรีแลนซ์ เจ้าของธุรกิจ นักเขียนอิสระ และนักออกแบบอิสระ อาชีพนี้มีความเสี่ยงสูงแต่ก็ให้ความอิสระและความยืดหยุ่นสูงเช่นกัน

• อาชีพรับจ้าง (Employed): เป็นอาชีพที่ทำงานให้กับองค์กรหรือบุคคลอื่น มีการกำหนดเวลาทำงาน และได้รับค่าตอบแทนตามที่ตกลงกันไว้ เช่น พนักงานบริษัท ข้าราชการ และพนักงานประจำ อาชีพนี้มีความมั่นคงในรายได้และสวัสดิการมากกว่าอาชีพอิสระ

การเลือกอาชีพที่ดีนั้น ควรพิจารณาจากทั้งสองมิติ ไม่เพียงแต่ความสนใจและความถนัด แต่ยังรวมถึงความเสี่ยง ความมั่นคง และโอกาสในการเติบโตในอนาคต การศึกษาค้นคว้าและวางแผนอย่างรอบคอบ จะช่วยให้คุณเลือกเส้นทางอาชีพที่เหมาะสมกับตัวคุณเองได้มากที่สุด