อยากเป็นศาสตราจารย์ทำไง

เส้นทางสู่ตำแหน่งศาสตราจารย์: มากกว่าแค่สอน

การไขว่คว้าสู่ตำแหน่งศาสตราจารย์นั้นเปรียบเสมือนการปีนยอดเขาเอเวอเรสต์แห่งวงการวิชาการ ไม่เพียงแค่ต้องมีความรู้ความเชี่ยวชาญในสาขาวิชาที่ลึกซึ้งเท่านั้น แต่ยังต้องอาศัยความมุ่งมั่น อุตสาหะ และความทุ่มเทอย่างต่อเนื่องยาวนาน เส้นทางนี้เริ่มต้นจากการเป็นอาจารย์มหาวิทยาลัย ไต่เต้าจากผู้ช่วยศาสตราจารย์ รองศาสตราจารย์ และในที่สุดก็สู่ตำแหน่งสูงสุดคือ ศาสตราจารย์ แม้หลักเกณฑ์ปี 2564 จะกำหนดประสบการณ์สอนขั้นต่ำไว้ เช่น ปริญญาตรี 6 ปี ปริญญาโท 4 ปี และปริญญาเอก 1 ปี แต่เส้นทางจริงนั้นซับซ้อนและท้าทายกว่านั้นมาก

เบื้องหลังตัวเลขของปีที่กำหนด คือภารกิจสำคัญที่หล่อหลอมให้อาจารย์เติบโตเป็นนักวิชาการชั้นนำ นั่นคือ การสร้างองค์ความรู้ใหม่ ผ่านงานวิจัยและผลงานตีพิมพ์ในวารสารวิชาการระดับชาติและนานาชาติ การสร้างสรรค์นวัตกรรม การถ่ายทอดความรู้สู่สังคม และการมีส่วนร่วมในการพัฒนาชุมชน สิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นปัจจัยสำคัญที่คณะกรรมการพิจารณา ไม่ใช่เพียงแค่ระยะเวลาการสอน

นอกเหนือจากงานวิจัย การสอนที่มีคุณภาพ ก็เป็นอีกหนึ่งหัวใจสำคัญ ศาสตราจารย์ไม่ได้เป็นเพียงผู้ถ่ายทอดความรู้ แต่ต้องเป็นผู้จุดประกายความคิด สร้างแรงบันดาลใจ และบ่มเพาะนักศึกษาให้เป็นกำลังสำคัญของชาติในอนาคต การพัฒนานวัตกรรมการสอน การสร้างหลักสูตรที่ทันสมัย และการดูแลเอาใจใส่นักศึกษา ล้วนเป็นบทบาทที่สำคัญของอาจารย์ที่มุ่งหวังสู่ตำแหน่งศาสตราจารย์

ยิ่งไปกว่านั้น การบริการวิชาการ และการมีส่วนร่วมในการพัฒนาสังคม ก็เป็นอีกหนึ่งมิติที่ขาดไม่ได้ การนำความรู้ความเชี่ยวชาญไปประยุกต์ใช้เพื่อแก้ไขปัญหาของสังคม การให้คำปรึกษาแก่หน่วยงานต่างๆ และการเป็นผู้นำทางความคิด ล้วนเป็นเครื่องสะท้อนถึงคุณค่าและความรับผิดชอบของนักวิชาการต่อสังคม

เส้นทางสู่การเป็นศาสตราจารย์จึงไม่ใช่แค่การสะสมชั่วโมงสอน แต่เป็นการเดินทางของการเรียนรู้ การพัฒนาตนเองอย่างไม่หยุดยั้ง และการอุทิศตนเพื่อสร้างสรรค์องค์ความรู้ บ่มเพาะนักศึกษา และพัฒนาสังคม นั่นคือหัวใจสำคัญที่แท้จริงของการเป็น “ศาสตราจารย์”