การสร้างอาชีพของประชาชนส่วนมากประสบปัญหาใดบ้าง

สู่เส้นทางอาชีพที่ราบรื่น: เมื่อ “คนส่วนใหญ่” ยังติดหล่มปัญหา

การสร้างรากฐานอาชีพที่มั่นคงและประสบความสำเร็จ คือเป้าหมายที่ทุกคนล้วนใฝ่ฝัน แต่สำหรับ “คนส่วนใหญ่” เส้นทางสู่จุดหมายนั้นกลับขรุขระและเต็มไปด้วยอุปสรรคที่มองข้ามไม่ได้ บทความนี้จะเจาะลึกถึงปัญหาสำคัญที่ฉุดรั้งการเติบโตทางอาชีพของคนจำนวนมาก ซึ่งไม่ได้จำกัดอยู่เพียงแค่ประเด็นทางเศรษฐกิจ แต่ยังรวมถึงมิติทางสังคมและโอกาสที่เหลื่อมล้ำ

1. บันไดการศึกษาที่ขาดหาย: การศึกษาคือประตูบานแรกสู่โลกแห่งโอกาส แต่ประตูบานนี้กลับปิดตายสำหรับคนจำนวนมาก ด้วยข้อจำกัดทางการเงิน ภูมิประเทศที่ห่างไกล หรือแม้แต่ระบบการศึกษาที่ไม่ตอบโจทย์ความต้องการของตลาดแรงงาน การขาดโอกาสในการเข้าถึงการศึกษาที่มีคุณภาพ หรือการฝึกอบรมทักษะเฉพาะทาง ทำให้พวกเขาขาดเครื่องมือสำคัญในการแข่งขัน และจำต้องวนเวียนอยู่ในอาชีพที่ค่าตอบแทนต่ำและขาดความมั่นคง

2. กำแพงแห่งความเหลื่อมล้ำ: สังคมไทยยังคงเผชิญกับปัญหาความเหลื่อมล้ำที่หยั่งรากลึก ไม่ว่าจะเป็นเชื้อชาติ ศาสนา เพศสภาพ อายุ หรือภูมิหลังทางเศรษฐกิจ ปัจจัยเหล่านี้สร้างกำแพงที่มองไม่เห็น ขัดขวางโอกาสในการเข้าถึงงานที่ดี มีความก้าวหน้า และได้รับค่าตอบแทนที่เป็นธรรม คนที่มาจากกลุ่มเปราะบางมักถูกกีดกัน หรือได้รับโอกาสน้อยกว่า แม้จะมีความสามารถและความมุ่งมั่นเท่าเทียมกัน

3. สนามแข่งขันที่ไร้ซึ่งความยุติธรรม: ระบบเศรษฐกิจที่เน้นการแข่งขันเสรี อาจดูเหมือนเป็นโอกาสสำหรับทุกคน แต่ในความเป็นจริงแล้ว กลับสร้างความกดดันอย่างมหาศาลให้กับผู้หางาน โดยเฉพาะผู้ที่ขาดทรัพยากรและเครือข่ายสนับสนุน การแข่งขันที่รุนแรงทำให้การหางานที่มั่นคงและให้ผลตอบแทนที่เหมาะสมเป็นเรื่องยากยิ่งขึ้น หลายคนต้องยอมทำงานที่ไม่ตรงกับความสามารถ หรือต่ำกว่ามาตรฐาน เพื่อความอยู่รอด

4. ความเปราะบางของชีวิตลูกจ้าง: ในยุคที่เทคโนโลยีเข้ามามีบทบาทมากขึ้น รูปแบบการจ้างงานก็เปลี่ยนแปลงไป งานจำนวนมากกลายเป็นงานชั่วคราว งานอิสระ หรือ gig economy ที่ขาดความมั่นคงและสวัสดิการ หลายคนต้องเผชิญกับความไม่แน่นอนของรายได้ ทำให้ยากต่อการวางแผนชีวิต และสร้างความมั่นคงทางการเงินในระยะยาว ยิ่งไปกว่านั้น สิทธิและสวัสดิการที่ควรได้รับตามกฎหมายแรงงานก็มักถูกละเลย

5. อุปสรรคที่มองข้ามไม่ได้: นอกจากปัจจัยทางเศรษฐกิจและสังคมแล้ว ยังมีอุปสรรคอีกมากมายที่ขัดขวางการสร้างอาชีพของคนส่วนใหญ่ เช่น ข้อจำกัดทางกายภาพ การขาดระบบขนส่งสาธารณะที่เข้าถึงได้ การขาดแคลนสถานดูแลเด็กเล็กที่มีคุณภาพ และอุปสรรคทางภาษาสำหรับแรงงานข้ามชาติ อุปสรรคเหล่านี้อาจดูเหมือนเล็กน้อย แต่ส่งผลกระทบอย่างมากต่อคุณภาพชีวิตและการเข้าถึงโอกาสทางอาชีพ

หนทางสู่การเปลี่ยนแปลง: การแก้ไขปัญหาเหล่านี้ต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วน ทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสังคม รัฐบาลควรลงทุนในการพัฒนาการศึกษาและฝึกอบรมทักษะที่ตรงกับความต้องการของตลาดแรงงาน สร้างระบบสวัสดิการที่เข้มแข็ง และบังคับใช้กฎหมายแรงงานอย่างเคร่งครัด ภาคเอกชนควรให้ความสำคัญกับการจ้างงานที่เป็นธรรม และสร้างสภาพแวดล้อมการทำงานที่เอื้อต่อความหลากหลายและความเท่าเทียมกัน ภาคประชาสังคมควรมีบทบาทในการให้ความรู้ สนับสนุน และช่วยเหลือผู้ที่ด้อยโอกาส

การสร้างสังคมที่ทุกคนมีโอกาสในการสร้างอาชีพที่มั่นคงและประสบความสำเร็จ ไม่ใช่เพียงแค่เป้าหมายทางเศรษฐกิจ แต่ยังเป็นหน้าที่ทางสังคมที่เราทุกคนต้องร่วมมือกัน เพื่อสร้างสังคมที่เท่าเทียมและยั่งยืนสำหรับคนรุ่นต่อไป