หมดอายุความนับยังไง

อายุความคดีอาญา: หมดอายุความเมื่อไหร่

ในระบบกฎหมายไทย มีแนวคิดเรื่อง “อายุความ” สำหรับคดีอาญา ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่กฎหมายกำหนดไว้ โดยหากไม่ดำเนินการใดๆ ภายในช่วงเวลาดังกล่าว คดีอาญาจะหมดอายุความและไม่สามารถดำเนินคดีได้อีก

อายุความของคดีอาญาขึ้นอยู่กับความร้ายแรงของโทษที่กฎหมายกำหนดไว้ดังนี้

• ความผิดที่มีโทษจำคุกเกิน 7 ปี แต่ไม่ถึง 20 ปี: อายุความ 15 ปี
• ความผิดที่มีโทษจำคุกเกิน 20 ปี หรือจำคุกตลอดชีวิตหรือประหารชีวิต: อายุความ 20 ปี

อายุความจะเริ่มนับตั้งแต่วันที่กระทำความผิด โดยจะหมดอายุลงในวันและเวลาเดียวกันกับวันที่สิ้นสุดก่อนระยะเวลาที่กำหนดไว้ข้างต้น

ตัวอย่างเช่น หากมีการกระทำความผิดที่มีโทษจำคุก 10 ปี ในวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2565 คดีดังกล่าวจะมีอายุความ 15 ปี นับจากวันที่กระทำความผิด ดังนั้น คดีจะหมดอายุความในวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2580 และจะไม่สามารถดำเนินคดีได้อีกหลังจากนั้น

อย่างไรก็ตาม มีข้อยกเว้นบางประการที่อาจทำให้ระยะเวลาอายุความดำเนินต่อไปได้ เช่น

• ผู้กระทำความผิดหลบหนีไประหว่างการสืบสวนหรือการดำเนินคดี ในกรณีนี้ อายุความจะเริ่มนับใหม่ตั้งแต่วันที่จับกุมตัวผู้กระทำความผิดได้
• ผู้กระทำความผิดไม่สามารถรับรู้เรื่องการดำเนินคดีได้เนื่องจากจิตใจไม่ปกติ อายุความจะเริ่มนับใหม่ตั้งแต่วันที่ผู้กระทำความผิดสามารถรับรู้เรื่องได้
• มีการลงโทษผู้กระทำความผิดแล้ว แต่ต่อมาได้รับการอภัยโทษ อายุความจะเริ่มนับใหม่ตั้งแต่วันที่ได้รับการอภัยโทษ

การเข้าใจแนวคิดเรื่องอายุความมีความสำคัญสำหรับผู้ที่ถูกดำเนินคดีและผู้บังคับใช้กฎหมาย เพื่อให้แน่ใจว่ามีการดำเนินการทางกฎหมายที่เหมาะสมภายในระยะเวลาที่กำหนด และเพื่อให้ความยุติธรรมได้รับการบังคับใช้